سایت نجوم ایران ( مرکز اطلاع رسانی اخبار رسمی نجومی، ستاره شناسی، هوافضا، آسمان شب و اخترفیزیک ایران و جهان) ؛

آیا تابحال تصاویر فضا و آسمان شب را به صورت سه بعدی دیده اید؟ کیهان پر از شگفتی است و مشاهده تصاویر آن بسیار جذاب. اما تجربه ای که با مشاهده تصاویر 3بعدی از فضا خواهید داشت بسیار متفاوت و باورنکردنی است. پس فرصت را از دست ندهید. اگر عینک سه بعدی دارید آن را به چشم زده و با ما همراه شوید. اما اگر عینک سه بعدی ندارید اصلاً نگران نباشید. چراکه در این مقاله به شما خواهیم آموخت که چگونه می توانید تصاویر 3بعدی را بدون نیاز به عینک های 3بعدی و با چشم غیرمسلح تماشا کنید.

تصاویری که در ادامه این مقاله در اختیار شما گذاشته شده به دو گروه کلی تقسیم می شوند. عکس هایی که برای مشاهده به عینک های سه بعدی نیازمندند و عکس هایی که بدون عینک و فقط با کمی تمرین چشم قابل مشاهده در حالت 3بعدی می باشند. همچنین در این مقاله به معرفی کامل انواع تصاویر 3بعدی، نحوه عملکرد چشم، تکنیک های مشاهده تصاویر سه بعدی، تاریخچه تصاویر 3بعدی، انواع دوربین های سه بعدی و تکنیک های عکاسی سه بعدی خواهیم پرداخت.

 

 

 

برای ورود به گالری های تصاویر 3بعدی بر روی لینک های زیر کلیک کنید.

 

گالری تصاویر کیهان (نیازمند عینک 3بعدی) Anaglyph	گالری تصاویر مریخ (نیازمند عینک 3بعدی) Anaglyph	گالری تصاویر گرافیکی (نیازمند عینک 3بعدی) Anaglyph	گالری تصاویر ماه (نیازمند عینک 3بعدی) Anaglyph
گالری تصاویر کیهان Cross Vision	گالری تصاویر کیهان Parallel Vision	گالری تصاویر مریخ و غیره Parallel Vision	گالری تصاویر ماه Parallel Vision

 

 

شروع کار

اگر جزو کسانی هستید که پیش از این با تصاویر 3بعدی آشنایی داشته اید حتماً از گالری های تصاویر 3بعدی در سایت نجوم ایران دیدن نمایید. لینک گالری ها در بالا آمده است. در این گالری ها تصاویری بسیار نادر و ارزشمندی خواهید یافت که پیش از این در هیچ کجا ندیده اید.

اگر جزو کسانی هستید که برای اولین بار با تصاویر 3بعدی آشنا می شوید، پیش از هر چیز نیاز است تا کمی با انواع تصاویر 3بعدی و تکنیک های مشاهده آنها آشنا شوید. در ادامه این مطلب، ابتدا با یک توضیح خلاصه پیرامون مشاهده تصاویر 3بعدی شروع می کنیم. سپس در صورت تمایل به ادامه مقاله مراجعه نمایید تا اطلاعات دقیق تری در این رابطه بدست آورید...

 

 

روش  اول :  (Stereogram (Parallel & Cross-eye Photos 

در روش اول شما قادر خواهید بود تا با چشم غیر مسلح و بدون نیاز به عینک های سه بعدی به مشاهده تصاویر 3بعدی بپردازید. این کار در ابتدا (بخصوص برای اولین بار) کمی مشکل به نظر می رسد و برخی افراد ممکن است موفق به انجام آن نشوند. اما با کمی تمرکز و تمرین و پس از مشاهده اولین تصویر متوجه خواهید شد که این روش بسیار آسان است.

در این روش معمولاً دو عکس شبیه به هم (با تفاوت هایی در زاویه تصاویر) در کنار یکدیگر قرار داده می شوند. بیننده بایستی با خیره شدن به تصویر، فوکوس چشم خود را به گونه ای تغییر دهد که به نقطه ای در فاصله بین چشم و تصویر، و یا پشت تصویر نگاه کند. در این حالت تصویر سومی در بین دو تصویر قبلی تشکیل خواهد شد که به صورت 3بعدی دیده می شود.

به بیان ساده تر برای مشاهده این تصاویر این گونه عمل کنید: تصویر کامل را در مقابل خود قرار دهید. چشمان شما بایستی در حدود 30 تا 50 سانتیمتر با تصویر فاصله داشته باشند. حال طوی به تصویر خیره شوید انگار که به جسمی در پشت عکس نگاه می کنید و تصویر مانعی بر سر راه شماست اما به آن توجهی نکنید. در این حالت فوکوس چشم شما تغییر کرده و کم کم در وضعیتی قرار می گیرد که بجای 2 تصویر، 3 تصویر را خواهید دید. صبر کنید و به این کار ادامه دهید تا تصویر ایجاد شده وسطی کاملاً واضح شود. در این صورت تصویر وسط، یک تصویر 3بعدی خواهد بود که عمق اجسام نیز در آن قابل درک است. (توضیحات بیشتر در آخر مقاله)

 

 

مزایای این روش:

1- شما به عینک 3بعدی نیازی ندارید.

2- تصاویر را با حداکثر کیفیت و ترکیب رنگ کامل خواهید دید.

 

معایب این روش:

1- بینندگان تازه کار نیازمند کسب مهارت برای مشاهده تصاویر می باشند.

2- با توجه به این که در این روش دو تصویر بایستی در کنار یکدیگر قرار داده شوند، بنابراین در یک صفحه گسترده، در واقع شما از نصف مساحت صفحه استفاده کرده اید.

3- گاهاً در سمت راست و چپ تصویر مرکزی که به صورت 3بعدی دیده می شود، دو تصویر دیگر دیده میشود که ممکن است حواس بیننده را پرت نمایند.  

 

 

روش دوم : Anaglyph Photos

در روش دوم شما به عینک های 3بعدی نیازمندید. این عینک ها ساختار بسیار ساده ای دارند. شیشه های آنها یکی به رنگ قرمز و دیگری به رنگ آبی (فیروزه ای) می باشد و با نگاه کردن به تصاویری که شامل این دو طیف رنگ هستند قادر خواهید بود تصاویر را به صورت 3بعدی ببینید.

 

 

مزایای این روش :

1-  تصاویر در حالت فول-اسکرین (کل صفحه نمایش) قابل رویت می باشند.

2- با توجه به استفاده از عینک، مشاهده تصاویر در این روش برای تازه کارها آسانتر است.

 

معایب این روش:

1- بیننده نیازمند عینک 3بعدی است.

2- برخی عینک ها استاندارد نبوده و با توجه به طیف های رنگی متفاوت ، تصاویر را به درستی نمایش نمی دهند.

3- تاثیرات طیف های رنگ شیشه های عینک می تواند باعث کاهش کیفیت تصاویر 3بعدی و کاهش تنوع رنگ ها شود.

 

 

 

تصاویر 3بعدی را بیشتر بشناسید

مبحث کامل تصاویر 3بعدی

 

 

Stereoscopy  چیست؟

تکنیکی است برای دیدن تصاویر به شکل سه بعدی. وقتی که شما به یک زوج عکس استریوسکوپی نگاه می کنید، تصور می کنید که در حال تماشای یک منظره واقعی از یک پنجره هستید. در این حالت سایز، عمق، و فاصله ها کاملاً قابل درک می باشند ، درست مثل محیط واقعی.

 

 

 

 

تصویر 3بعدی چگونه خلق می شود؟

چشمان ما با فاصله ای حدود 6تا 7 سانتی متر از یکدیگر قرار گرفته اند، این امر باعث ایجاد تفاوتی در دید هر یک از دو چشم ما شده و از این رو تصویر یک جسم مشخص، اندکی  در هر یک از دو چشم متفاوت است. زمانی که این دو تصویر در مغز با یکدیگر ترکیب می شوند ، یک تصویر 3بعدی بوجود می آورد.

 

از آنجاییکه نماهای 3 بعدی بر پایه تفاوتهای تصویر است، شما به دو منظره (عکس) از موضوع مورد نظر نیازمندید تا قادر به درک منظره واقعی شوید، این تصاویر باید در ترکیب بندی و حالت نرمال چشمان انسان ، از دو نقطه با سطح یکسان با حدود 5 تا 10 سانتی متر فاصله و به شکل موازی گرفته شوند.

 

 

حالت قرار گرفتن دو دوربین برای عکسبرداری از صحنه (مانند حالت نرمال چشم )

 

 

 

این عمل چطور اتفاق می افتد؟کدام تفاوت ها باعث بوجود آمدن عمق 3 بعدی می شود؟

 

تصویر گرافیکی که در زیر می بینید یک صحنه 3بعدی است که در آن تمامی اشیاء دارای عمق متفاوتی هستند، اما تفاوت بین هر دو جسم در چیست که آن را سه بعدی می کند؟

 

 

برای پیدا کردن برخی از دلایل، ما هر دو عکس را با یکدیگر میکس کردم (روی هم قرار دادم) و نتیجه بدست آمده تصویر زیر است.

همانطور که می بینید بعضی از اجسام در همان مکان قبلی قرار دارند. به عنوان مثال قارچ ها در هر دو عکس در یک مکان قرار دارند، اما بقیه اشیاء در مکان های متفاوتی قرار دارند. بعضی از آنها نزدیک به یکدیگر هستند و بعضی از آنها فاصله بیشتری از یکدیگر داشته اند.

 

 

 

 

قارچ در طبقه زیرین (ته) صحنه 3بعدی قرار دارد، به این خاطر که در هر دو عکس در مکان مشابه قرار گرفته بود. این بدین معناست که اگر شما اشیای مشابه را در مکان یکسان و مشابهی در هر دو تصویر قرار دهید آنها در ته تصویر سه بعدی قرار خواهند گرفت.

 

 

کره زمین در عکس سمت راست دارای فاصله کمی از حاشیه است (مربع قرمز مقدار تفاوت فاصله دو کره از حاشیه را نشان می دهد )، این شی نسبت به اشیای ته تصویر به شما نزدیکتر خواهد بود وقتی که به آن در حالت 3بعدی نگاه می کنید. 

 

 

تفاوت بین قلب ها بیشتر از دو کره می باشد، (مربع های قرمز را مقایسه کنید)، بنابراین قلب از کره زمین به شما نزدیکتر خواهد بود.

 

 

اما در مورد ماهی چطور؟

در اینجا هم بین مکان قرار گرفتن دو ماهی اختلاف وجود دارد با این تفاوت که مربع قرمز در عکس سمت راست قرار دارد و این بدین معناست که ماهی سمت راست دورتر از ماهی سمت چپ نسبت به حاشیه صفحه قرار گرفته، چه اتفاقی در نمای 3بعدی می افتد؟

در این حالت، شی در پشت صفحه قرار میگیرد و این بدین معناست که  ماهی دورترین شی در این صحنه است. (ماهی در عمیق ترین نقطه  صحنه قرار گرفته است)

 

 

تاریخچه:

استریوسکوپی بیشتر از یک صده است که مورد استفاده قرار می گیرد، در ابتدا با عکس های سیاه و سفید آغاز شد و پس از آن به محدوده عکس های رنگی و فیلم ها توسعه یافت.

 

از استریوسکوپی در نقشه های جغرافیایی نظامی، بخصوص در نیروی هوایی، همچنین در معماری ، گالری ها، صنایع و برخی اوقات به عنوان ابزار تفریحی استفاده می شود، از اینرو شرکت های مختلف دوربین های مخصوصی را برای این امرساخته اند.

 

 

آغاز تاریخ  برجسته بینی کمپانی Motion pictures  در اواخر 1890  بود اما مکانیزم 3بعدی در آن زمان بسیار ناقص بود. 

 سرانجام در تاریخ 27 نوامبر 1952، “Bwana Devil”   اولین فیلم سه بعدی در لس آنجلس به نمایش در آمد.

 

در سالها عکاسی فیلم، ساخت عکس های سه بعدی و همینطور فیلم های سه بعدی برای آماتورها بسیار پرخرج و مشکل بود، و فقط معدودی از حرفه ای ها و ثروتمندان قادر به انجام آن بودند، اما پیشرفت دستگاه های دیجیتالی این قاعده ها را تغییر داد.

امروزه با کمک دوربین های دیجیتالی که به راحتی و قیمت بسیار مناسب  قابل خرید می باشند مجبور نیستید تا هیچ هزینه ای از بابت فیلم عکاسی و سایر مراحل پرداخت کنید. همچنین با کمک حافظه های فلش که قادر به نگهداری هزاران عکس و نمایش لحضه ای تصویر گرفته شده می باشند دیگر نیازی به هدر دادن وقت برای دیدن نتایج نمی باشیم. علاوه بر آن اکثر موبایل های جدید دارای دوبین می باشند ، بنابراین برای همه و در هر کجا این امکان وجود دارد تا بتواند عکس های سه بعدی بگیرد و این تنها به علاقه مندی شما بستگی دارد. (تصاویر سه بعدی / science Dreams )

 

 

 

چطور عکس های سه بعدی بگیریم؟

برای گرفتن عکس های 3بعدی روشهای مختلفی وجود دارد. در ادامه به شرح هر یک از این روش ها خواهیم پرداخت.

1-  دوربین های استریوسکوپی دارای دو لنز

2- لنزهای سه بعدی مخصوص قابل استفاده بر روی دوربین ها

3- دو دوربین موازی  که بر روی یک پایه نصب شده اند

4- یک دوربین

5- سایر تکنیک ها

 

 

 

1- دوربین های استریوسکوپی دارای دو لنز

 

برخی کمپانی هی بر روی این موضوع کار می کنند و اینگونه دوربین ها را می سازند، این مدل  دوربین ها داراع هر دو نوع حرفه ای و آماتور هستند.

 

 

 

 

2-لنزهای سه بعدی مخصوص قابل استفاده بر روی دوربین ها

 

 

 

شرکت های مختلفی در زمینه ساخت اینگونه لنزها فعالیت می کنند که از جمله معروفترین آنها می توان به شرکت لورئو اشاره کرد.

 این لنزها قابل نصب بر روی اکثر دوربین های معمولی می باشند.

 

 

3- دو دوربین موازی  که بر روی یک پایه نصب شده اند.

 

 

این روش رایج ترین راه ممکن است. شما به دو دوربین از یک مدل نیازمندید که بر روی یک پایه نصب شده اند.

 

 

4- فقط یک دوربین

این روش معمولاً برای اشیای ثابت مانند ساختمان ها، نماهای طبیعت و یا تمامی چیزهای بدون حرکت استفاده می شود.

در این روش شما می توانید از همه انواع دوربین ها(حتی دوربین های موبایل) استفاده کنید. یک عکس بگیرید، پس از آن دوربین را اندکی (حدود 5 تا 10 سانتی متر) حرکت داده و دوباره عکس بگیرید. توجه داشته باشید که عکس های گرفته شده باید به صورت موازی و بدون تغییر در نور و محدوده فوکوس دوربین باشد.

برای راحت تر انجام دادن این کار میتوانید از پایه های مخصوص دوربین های عکاسی استفاده کنید. 

 

 

5- سایر تکنیک ها

شما می توانید به کمک نرم افزارهای کامپیوتری نیز تصاویر سه بعدی بسازید.

همچنین برای این کار می توان از  برخی نرم افزارهای   حرفه ای مانند ”مایا“ و ”استدیو مکس سه بعدی“ نیز در شبیه سازی محیط های مجازی و ساختن انیمیشن ها و فیلم های   سه بعدی سود جست. 

 

 

چطور تصاویر استریوسکوپی را ببینیم؟

 

1. Parallel view (روش پارالل)
2. Cross eye view (روش کراس آی)
3. Anaglyph method (روش آناگلیف)
4. Other methods   (سایر روش ها)

 

 

1- روش پارالل (  Parallel view)

این روش بسیار آسان می باشد و شما برای دیدن تصاویر به هیچ وسیله ای نیاز ندارید، فقط کافی است تا 2 عکس را کنار هم قرار دهید (عکس سمت چپ در طرف چپ و عکس سمت راست در طرف راست) ، سپس به آنها نگاه کنید اما فوکوس  نکنید، چشمانتان را در حالت راحت و ریلکس قرار دهید انگار که در حال تماشای فاصله های دور هستید (چشمانتان باید درحالت موازی باشد)، پس از چند ثانیه شما شاهد یک تصویر مات و نامشخص خواهید شد و با گذشت زمان و به  تدریج تصویرواضح تر شده تا جایی که شما قادر به دیدن تصویر واقعی با کیفیت بسیار عالی و کاملاً سه بعدی خواهید شد.

 

 

ابزارهایی ساخته شده اند که برای دیدن بهتر و سریع تر تصاویر در حالت موازی به شما کمک می کنند. در زیر تصویر نمونه هایی از این وسایل نشان داده شده است. البته استفاده از این ابزارها ضروری نیست و فقط در جهت مشاهده آسانتر استفاده می شود.

 

  

 

 

2- روش کراس آی (Cross eye view)

این روش نیز شبیه به روش موازی است با این تفاوت که در هنگام نگاه کردن شما باید جای تصویر چپ و راست را عوض کنید (عکس سمت چپ برای چشم سمت راست و عکس سمت راست برای چشم سمت چپ).

با توجه به سیستم دید انسان این بهترین روش دیدن برای چشم های بدون ابزار است . در این روش شما باید به عکس ها نگاه کنید بدون اینکه بر روی آنها فوکوس کنید (نقطه فوکوس چشم شما باید در مکانی بین تصویر اصلی و چشم شما باشد نه روی خود تصویر روبروی شما)، بعد از چند ثانیه ابتدا تصویر نامشخص و ماتی را خواهید دید و بعد از آن و با کمی صبر تصویر به شکلی کاملاً واضح و سه بعدی در خواهد آمد.

 

 

 

3- روش آناگلیف(Anaglyph method)

این رایج ترین روش برای دیدن هم تصاویر و هم فیلم های سه بعدی می باشد. در این روش شما نیاز دارید تا از عینک های مخصوصی که برای این کار طراحی شده اند استفاده کنید، یک شیشه عینک به رنگ قرمز و دیگری آبی یا آبی مایل به سبز است. (البته در طراحی اینگونه عینک ها  جزئیات  دیگری نیز وجود دارد)

  

 

در این روش فقط یک عکس وجود دارد و نیازی به دو عکس نیست، اما عکس مورد نظر تفاوت هایی با یک عکس نرمال دارد.

برای تصویر مربوط به چشم سمت راست ، ما تمامی رنگهای قرمز را بر میداریم بنابراین از آبی مایل به سبز و برای تصویر مربوط به چشم سمت چپ همه رنگ های آبی را برداشته بنابراین از ترکیبات مایل به قرمز استفاده می کنیم. پس از آن این دو تصویر را همانند یک تصویر واحد درهم ضرب کرده (میکس می کنیم) و این تصویر آناگلیف می باشد.

تمامی این عملیات ها با کمک نرم افزارهای کامپیوتری مخصوص قابل انجام می باشند.

 

Left and right shots side by side

 

Left and right shots after changes

 

This is the combined picture in Anaglyph

 

 

 

سایر روش ها (Other methods)

بعلاوه روش های ذکر شده، در موارد خاص روشهای دیگری نیز وجود دارد. علاوه بر آن  با پیشرفت علم دانشمندان در حال استفاده از تکنولوژی های جدیدتر نیز می باشند. از  عینک های دوربین دارمعمولاً برای بازیهای کامپیوتری استفاده می شود. صفحه نمایش دیجیتال قابل نصب بر روی سر نیز از جمله سایر روش ها   می باشند.  

Shutter glasses

Head mounted display

 

(هرگونه استفاده و بازنشر این مقاله تنها با ذکر سایت نجوم ایران و لینک به این مقاله مجاز است)

 

منبع : سایت نجوم ایران

ترجمه و تالیف از شیوا خسروی