سایت نجوم ایران ( مرکز اطلاع رسانی اخبار رسمی نجومی، ستاره شناسی، هوافضا، آسمان شب و اخترفیزیک ایران و جهان) ؛

پژوهشگران به کمک تلسکوپ فضایی هابل نظریه های قدیمی اختر فیزیک را در مورد انفجارات ابرنواختری بررسی می کنند

تصویر جدید تلسکوپ فضایی هابل نمایی زیبا از کهکشان مارپیچ NGC 2397 را نشان می دهد . این عکس یکی از تصاویر استثنایی هابل است که در آن علاوه بر کهکشان مارپیچی ، یک ابرنواختر نیز قابل مشاهده است . در این عکس ابر نواختر SN 2006bc ، که در مارس 2006 کشف شد . در آخرین مرحله خود پس از انفجار دیده می شود .

 NGC 2397 یکی از زیبا ترین نمونه های کهکشان مارپیچی است با بازوهای مارپیچی آن به خوبی  مشخص است و باریکه های بلند گرد و غبار موجود در امتداد آنها که به صورت تکه های تاریک و رگه های سیاه، نور ستارگان پس زمینه را پوشانده است به راحتی قابل مشاهده است  . توان تفکیک بالای تصویر هابل امکان مشاهده ستارگان برجسته این کهکشان را نیز فراهم کرده است .

این کهکشان 60 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد ، ستارگان پیر زرد و قرمز رنگ عمدتا در قسمت مرکزی آن قرار گرفته اند و نواحی شکل گیری ستارگان جوان در قسمت های آبی رنگ بازو های آن واقع شده است ، این ستارگان آبی جوان به مدد دوربین ACS هابل (Advanced Camera for Surveys ) به صورت مجزا قابل مشاهده و بررسی هستند .

از ویژگی های این تصویر هابل ، حضور ابر نواختر SN 2006bc است . هنگامی که این تصویر تهیه شده ، روشنایی خیره کننده اش این ابرنواختر افول کرده است.این تصویر را هابل به درخواست  پزوهشگران دانشگاه کویین تهیه کرده است . این گروه از پژوهشگران به سرپرستی پرفوسور Stephen J. Smartt مشغول مطالعه انفجارات ستاره ای و بررسی مراحل مختلف آن هستند .

هنوز به این سوال پاسخ قاطعی داده نشده است که: چه ستارگانی در پایان عمر خود به صورت ابرنواختر منفجر خواهند شد و حداقل جرم آن ها چقدر است؟! .

این پروژه بزرگ به دنبال یافتن پاسخ مناسبی برای پرسش بالاست . برای یافتن پاسخ  ، هنگامی که ستاره ای در یکی از کهکشان های همسایه منفجر می شود ، گروه تصاویر گرفته شده توسط هابل از همان کهکشان را جمع آوری می کند ، تصاویری که متعلق به قبل از انفجار ستاره بوده اند؛ تا با تطبیق آن ها سرانجام ستاره منفجر شده را ،قبل از انفجار پیدا کنند و مشخصات آن را از قبیل نوع ، رنگ ،جرم و غیره بررسی کنند(همانطور که گفته شد تصاویر هابل از کهکشان های همسایه بسیار دقیق است و امکان بررسی بسیاری از ستارگان آن ها به صورت مجزا وجود دارد) .

 برای ابرنواختر SN 2006bc پس از تطبیق تصاویر قدیمی تنها 6 ستاره شناخته شد که احتمال دارد همان ستاره منفجر شده باشند و محققان موفق به بررسی 5 تای آن ها شدند. 

این گروه به تازگی در سال 2008 نتایج فعالیت مستمر 10 ساله خود را در نشستی در انگلستان ارائه داد . اطلاعات ارائه شده توسط این گروه که نتیجه جدیدترین بررسی صورت گرفته است نشان میدهد ستارگانی که حداقل 7 برابر جرم خورشید را داشته باشند می توانند به صورت ابرنواختر منفجر شوند .این پژوهشگران با توجه به همین بررسی ها احتمال می دهند ستارگان بسیار پر جرم بدون انفجار ابرنواختری(یا حداقل با انفجارات بسیار بسیار خفیف) در اثرفروپاشی تبدیل به سیاهچاله خواهند شد که این برخلاف نظریات پیشین است .

  منبع : spaceflightnow.com

  نويسنده  : محسن بختیار