سایت نجوم ایران ( مرکز اطلاع رسانی اخبار رسمی نجومی، ستاره شناسی، هوافضا، آسمان شب و اخترفیزیک ایران و جهان) ؛

خوشه های کروی یکی از کهنسال ترین ساختار های موجود در کهکشان ما هستند . مجموعه ای بسیار قدیمی از میلیون ها ستاره که در اثر گرانش متقابل میان ستاره ها در طول میلیارد ها سال به دور هم جمع شده اند .

دانشمندا تا کنون گمان می کردند که خوشه های کروی مراحل زیادی از تکامل خود را گذرانده اند اما داده های جدید جمع آوری شده توسط تلسکوپ فضایی چاندارا نشان داد که بر خلاف باور دانشمندان این ساختار ها هنوز مراحل زیادی از تکامل را طی نکرده اند .

 خوشه های کروی به هنگام گسترش در طول زمان سه فاز تکاملی را می گذرانند : جوانی ، میانسالی و پیری  . این مراحل تکاملی است که خود خوشه ی کروی پشت سر می گذارد و هیچ ارتباطی با  تک ستاره های داخل آن ندارد .  

یکی از راه های تشخیص عمر یک خوشه جستجو برای یافتن منابع دوتایی اشعه ایکس است . وقتی در داخل یک خوشه کروی ، دو ستاره آنقدر به هم نزدیک شوند که ماده از داخل یکی از آن ها به دیگری سر ریز کند این اشعه ایکس تولید می شود ، در واقع تبادل ماده میان دو ستاره نزدیک به هم منبع این گونه از تشعشعات ایکس در داخل خوشه است .

 این گونه منابع اشعه ایکس در سنین میان سالی یک خوشه بوجود می آید و در سن پیری آثار آن دوباره ناپدید می شود .

تصاویر جدید تلسکوپ فضایی چاندرا تعداد منابع درخشان اشعه ایکس در دو خوشه کرویNGC 6397  و NGC 6121 را آشکار کرد. با توجه به سن این دوخوشه دانشمندان انتظار داشتند که در خوشه NGC 6397   تعداد ستاره دوتایی(منبع اشعه ایکس) کمتری مشاهده کنند اما یافته های چاندرا درست خلاف آن را نشان داد : ستاره دوتایی(منبع اشعه ایکس) در خوشه کروی NGC 6397   بیشتر از NGC 6121 بود .

برخلاف تصورات پیشین مبنی بر اینکه بیشتر خوشه ها در دوران میان سالی از تکامل و عمر خود هستند ، دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که بیشتر خوشه های کروی در دوران جوانی خود به سر می برند . مطالعات انجام شده نشان می دهد که از هر 13 خوشه کروی 10 تای آن در دوران جوانی و 3تا در دوران میان سالی به سر می برد .

میلیارد ها سال از عمر خوشه های کروی می گذرد اما این خوشه ها هنوز در دوران جوانی هستند و میلیارد ها سال دیگر طول خواهد کشید تا شاید به میانه عمر خود برسند .

  منبع : universetoday

  نويسنده  : محسن بختیار