دانشمندان موسسه فيزيك فرا زميني ماكس پلانك آلمان با استفاده از داده هاي دريافتي از تلسكوپ ديجيتالي آخرين جيغ مرگ يك ستاره در حال بلعيده شدن را رديابي كردند.
در يك كهكشان دور دست ، يك ستاره كه در اطراف يك سياهچاله غول آسا چرخش مي كرد با سرگردان شدن به سوي اين هيولا خيلي به آن نزديك شد. نتيجه اين سرگرداني از هم پاشيده شدن ستاره بود. اما اين ستاره قبل از بلعيده شدن آخرين فرياد خود را بصورت فوراني از نور گسيل كرد و اين فرياد به آرامي در پهنه كهكشان طنين انداخت. ستاره شناسان اين فرياد ضعيف را دريافت و با استفاده از آن هسته كهكشاني كه فرياد از آن منشا گرفته بود را نقشه برداري كردند.
اصلا نبايد تصور كرد كه اين سناريو بخشي از يك رمان علمي تخيلي است. گروهي از ستاره شناسان با استفاده از رصدهاي دقيق تلسكوپ "نقشه برداري ديجيتالي آسمان (SDSS) " اين واقعه نادر و دراماتيك را كشف كردند كه جزئيات مربوط به آن در نسخه ماه مه (ارديبهشت) Astrophysical Journal Letters بچاپ رسيده است.
اين گروه هنوز در حال رصد اين "پژواك نور" هستند و براي نخستين بار يكي از اين اتفاقات را مي توان با جزئيات كامل مشاهده كرد. اين تحقيق مي تواند به دانشمندان كمك كند تا مناطق مختلف كهكشان را مورد كاوش قرار دهند.
در حال حاضر اين "پژواك نور" در ميان كهكشان SDSSJ0952+2143 جريان دارد. اين ستاره نگون بخت كه در اطراف سياهچاله مي چرخيد توسط يك ستاره ديگر كه با آن بر هم كنش داشت به خارج از مسير چرخش خود "هل" داده شد. سپس به سمت هيولا سرگردان و در نتيجه جاذبه سياهچاله از هم پاشيده شد. اما قبل از اينكه مواد ستاره اي به درون صفحه تجمع كشيده شوند ، اين مواد يك انفجار از پرتو ي پر انرژي را ايجاد كردند.
سرپرست اين گروه مي گويد" اين انتشار ناگهاني نور مانند انداختن "چوب خشك" بر روي آتش زير خاكستر است. تصور كنيد كه يك آتش تقريبا خاموش است و بنابراين نور زيادي در اطراف آن نيست و شما نمي توانيد پيرامون خودتان را تشخيص بدهيد. اين تصوير مانند هسته يك كهكشان معمولي است. اگر شما مقداري چوب بر روي آتش بريزيد خيلي زود روشن مي شود و مي توانيد محيط را بخوبي ببينيد. به همين شكل ، ما هم يك ستاره را مشاهده كرديم كه به درون سياهچاله انداخته شد : مانند انداختن يك تكه چوب بر روي آتش. درست مانند آتش كه افراد دورتادور آن و درختهاي زمينه را روشن مي كند ، اين انفجار به مناطقي از اين كهكشان برخورد و آنها را روشن كرد. اما وسعت كهكشان باعث تاثير "تاخير زمان" شد. بدين معني كه نور به زمان زيادي نياز دارد تا از ميان هسته كهكشان طي كند. و زمانيكه نور به ناحيه خاصي از كهكشان مي رسد ، گاز آن ناحيه بصورت موقت ولي با روشنائي زياد مي درخشد و دوباره كم رنگ و خاموش مي شود. تصور مي شود نوري كه اين گروه از دانشمندان در حال دنبال كردن آن هستند در سال 2004 شروع شده باشد يعني زمانيكه تلسكوپ SDSS بطور روزمره در حال تصويربرداري و قرائت طيفهائي از پرتوهاي اين كهكشان و هزاران كهكشان ديگر بود.
منبع : livescience
نويسنده : فرشید کریمی
