دانشمندان ژاپني با استفاده از رصد پرتوهاي ايكس از بلعيده شدن جرم بزرگي توسط سياهچاله كهكشان راه شيري در قرن هجدهم خبر دادند.
حدود 300 سال پيش سياهچاله اي كه در مركز كهكشان راه شيري مخفي شده است از خوابي طولاني بيدار و وارد مرحله جنون خوراكي شد. پژوهشگران مي گويند اين جنون قرن هجدهمي موجي از پرتوهاي ايكس را بدنبال داشت كه در ابرهاي مجاور سياهچاله منعكس گرديد. بعد از اين بيداري و سپري شدن جنون غذائي كه به مرگ يك ستاره انجاميد ، سياهچاله آرام گرفت.
انرژي آزاد شده توسط اين واقعه آنقدر قوي بود كه انعكاسهاي آن هنوز بر روي يك ابر بين ستاره اي نقش بسته و باقي مانده است.
ممكن است اين يافته ها كه توسط دانشمندان ژاپني گزارش شدند دليل اينكه چرا سياهچاله كهكشان ما (Sagittarius A*) در مقايسه با هيولاهاي هم اندازه خود در كهكشانهاي ديگر اينقدر آرام است را توضيح دهند. تاتسويا اينوئي كه سرپرست اين گروه از دانشمندان است مي گويد" شايد اين آرامش به اين دليل است كه هيولابعد از اين فوران انرژي آرامش گرفته است. اين دانشمندان با تركيب داده هاي سه كاوشگر كه كيهان را براي پرتوهاي ايكس جستجو مي كنند به اين يافته ها دست يافتند.
اطلاعات جمع آوري شده طي سالهاي 1994 تا 2005 يك نور كوتاه مدت ولي شديد پرتوهاي ايكس از يك ابر بزرگ را آشكار مي كنند كه 300 سال نوري دورتر از سياهچاله كهكشان راه شيري قرار دارد. اين ابر Sagittarius B2 نامگذاري شده است.
رديابي مولكولهاي آهن در داده هاي طيفي عامل اصلي در آشكارسازي منبع اين پرتو هاي ايكس بود. دانشمندان بر اين باورند كه جنون سياهچاله باعث بيرون ريختن پرتوهاي ايكس شد كه اين پرتوها نيز الكترونها را از مولكولهاي آهن موجود در ابر جدا كردند.
حركت الكترونها به جلو و عقب باعث فعال شدن حسگرها در رديابهاي پرتو ايكس نصب شده روي ماهواره هاي ژاپني ، اروپائي و آمريكائي شد.
پروفسور كاتسوجي كوياما كه در اين تحقيق شركت داشته مي گويد" با رصد روشن شدن اين ابر و اينكه چگونه طي ده سال روشنائي آن كمرنگ شد ، ما به اين نتيجه رسيديم كه فعاليت اين سياهچاله به سيصد سال قبل بر مي گردد. سيصد سال پيش ، اين سياهچاله يك ميليون بار درخشانتر و فوراني كه توسط آن آزاد شد بطور غير قابل باوري قدرتمند بوده است.فورانهاي تازه تري از پرتوهاي ايكس نيز گزارش شد. سال گذشته يك گروه از دانشمندان به سرپرستي دكتر مايكل مونو از موسسه فناوري كاليفرنيا يك انفجار ضعيفتر ولي تازه تري از سياهچاله كهكشان راه شيري (Sagittarius A*) كه سه تا چهار ميليون برابر خورشيد وزن دارد را كشف كردند.
اين انفجار نيز با مطالعه پرتوهاي ايكس منعكس شده از يك ابر گازي كشف شد. طي اين انفجار ، جرمي به اندازه سياره عطارد بلعيده شد. مونو مي گويد" اين سياهچاله 50 سال قبل و يا زماني در حدود آن آخرين غذاي كافي خود را بلعيده است." شايد در آن زمان محيط اطراف سياهچاله صد هزار برابر درخشانتر از زمال حال بود.
جزئيات عادات خواركي اين سياهچاله هنوز مشخص نيست. يك فرضيه عنوان مي كند كه اين هيولا مواد بادهاي ستاره هاي جوان پيرامون را به داخل مي كشد. ممكن است فوران 300 سال پيش اين سياهچاله بر اثر انفجار يك ابرنواختر كه مواد را به سمت سياهچاله پرتاب كرد بوجود آمده باشد.
منبع : Discovery news
نويسنده : فرشید کریمی
