سرانجام ناسا ساعاتي پيش ، کاوشگر فینیکس (Phoenix) را پس از یک سفر فضایی چند ماهه بر سطح سیاره مریخ فرود آورد.
بر طبق آخرين اطلاعات دريافتي , فينيكس مريخ نشين ناسا پس از چند ماه سفر فضايي و پس از گذراندن مراحل پيچيده فرود ساعاتي پيش به سلامت بر سطح مريخ فرود آمده است.
در زیر می توانید اولين تصاوير دريافت شده از فينيكس را ببینید.
شبيه سازي مراحل فرود
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
فينيكس تا ساعاتي ديگر بر سطح مريخ فرود مي آيد. راديو نجوم ساعاتي پيش از فرود مريخ نشين فينيكس مصاحبه اختصاصي داشت با آقاي دكتر فيروز نادري معاون جي پي ال ناسا.
مصاحبه با دكتر فيروز نادري را بشنويد. (دانلود فايل صدا)
کاوشگر مریخ نشین فينیکس برای پژوهش در مورد وجود آب و محیط قابل زیست برای میکروارگانیسم ها بر روی سیاره مریخ ساخته است. فینیکس در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۳۸۶ (۴ اوت ۲۰۰۷) به فضا پرتاب شد، و بر طبق برنامه در روز ۵ خرداد ۱۳۸۷ (۲۵ مه ۲۰۰۸) در منطقه قطب شمال سیاره مریخ فرود خواهد آمد و پس از بکار انداختن بازوی روباتیک خود، به نمونه‌برداری و آزمایش‌های علمی خواهد پرداخت.
محل فرود:
يك خطر اساسي در ماموريت «فينيكس» همين است كه مريخ‌نشين در محل مناسبي فرود نيايد؛ چون برخلاف «اسپيريت» و «آپورچونيتي» كاوشگر متحرك نيست و روي سه پا ثابت است. اگر فضاپيما فرضا در منطقه‌اي با سنگ‌هاي نيم متري فرود آيد قابل تحمل است ولي اگر در جايي فرود آيد كه سنگ‌هاي آن از نيم متر بزرگ‌تر باشد با مشكل مواجه مي‌شود؛ چون نمي‌توان پنل‌هاي خورشيدي را باز كرد يا اگر در زاويه‌اي حاد بنشيند امكان واژگوني آن وجود دارد؛ لذا اگر تمام مراحل ماموريت دقيق دقيق انجام شده باشد مرحله‌ي آخر فرود را نمي‌توان پيش‌بيني كرد. البته قبل از آغاز ماموريت به وسيله‌ي كاوشگرهاي مدارگرد مريخ مثل MRO از منطقه تصويربرداري كرده و چند منطقه به دليل شرايط خاص آنها رد شده است و بهترين محل براي فرود انتخاب شده ولي به هر حال فضاپيما در يك محدوده‌ي بيضي 14 در 100 كيلومتر فرود مي‌آيد كه احتمال بروز مشكل وجود دارد.
ماموریت کاوشگر فینیکس برای ۹۰ روز مریخی (حدود ۹۲ روز زمینی) طراحی شده است. دانشمندان امیدوارند که فینیکس بتواند تا آغاز فصل زمستان در قطب شمال مریخ به کار ادامه دهد تا تشکیل لایه‌های یخ در آن منطقه را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. در طول زمستان حدود یک متر دی‌اکسید کربن جامد (یخ خشک) در منطقه قطبی مریخ تشکیل می‌شود و بعید است فینیکس بتواند در برابر آب و هوای خشن زمستانی جان سالم بدر برد.برای فرود فینیکس در روز ۲۵ مه، سه کاوشگر فعلی در مدار مریخ یعنی مدارگرد شناسایی مریخ، مارس اکسپرس و ۲۰۰۱ مارس اودیسه، به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده‌اند که ورود فینیکس به اتمسفر مریخ و فرود آن را زیر نظر داشته باشند. اطلاعات ثبت شده از نحوه ورود و فرود فینیکس برای بهبود طراحی کاوشگرهای آینده بکار خواهد رفت.
پس از تایید نهایی ناسا در تاریخ ۱۲ خرداد ۱۳۸۴ (۲ ژوئن ۲۰۰۵)، برنامه ساخت و آماده‌سازی فینیکس آغاز شد. پیشبرد و توسعه برنامه فینیکس با همکاری سه عامل زیر انجام می‌شود:
فینیکس به گونه‌ای طراحی شده است که هنگام فرود از موتورهای موشکی برای ترمز و کاهش سرعت استفاده کند، و از این لحاظ به کاوشگرهای وایکینگ که در دهه ۱۹۷۰ به مریخ فرستاده شدند شباهت دارد. البته یکی از دانشمندان دانشگاه واشنگتن در گزارشی در سال ۲۰۰۷ استفاده از موتورهای ترمز برای فرود فضاپیما را نامناسب خواند، زیرا به اعتقاد وی گازهای داغ و سمی متساعد شده از موتورهای ترمز، میکروارگانیسم ها را —در صورت وجود در منطقه فرود— از میان می‌برد و در نتیجه جستجو برای آثار حیات در آن ناحیه را به امری بیهوده تبدیل خواهد کرد. این گزارش تنها مدت کوتاهی پیش از پرتاب فینیکس منتشر شد و دیگر زمان کافی برای اعمال تغییرات بنیادی در طراحی فضاپیما وجود نداشت. در حال حاضر دو تیم در دانشگاه‌های میشیگان و تافتز برای بررسی رفتار و اثرات موتورهای ترمز در منطقه فرود فضاپیما مشغول پژوهش هستند.
هنگامی که این مریخ نشین صفحات خورشیدی خود را باز کند 5.5 متر پهنا و 1.5 متر طول خواهد داشت ، بازوی روباتیک آن 2.3 متر طول دارد و به مریخ نشین این امکان را می دهد تا محیط اطرافش را به راحتی بررسی کند این بازو قادر است یخ های مریخ را تا چند اینچ حفاری کند و از لایه سطحی یخ ها عبور کرده به یخ ها ی عمیق تر و مدفون شده در زیر سطح سیاره دست یابد و همچینن قادر است مقداری از خاک سطح مریخ را به عنوان نمونه وارد آزمایشگاه کوچکی کند که در بدنه مریخ نشین طراحی شده . در این آزمایشگاه بوسیله حرارت به این نمونه ها می توان به مواردی مثل آب و همچنین کربن ها ی سازنده ی بلوک های حیات دست یافت . دکل کوچک هواشناسی ققنوس نیز می تواند به بررسی جو سیاره بپردازد و میزان آب و غبار موجود در اتمسفر محل فرود را مورد بررسی دهد . و در طی دوره ی 3 ماهه فعالیت مریخ نشین وضعیت جو سیاره در بهار و تابستان مریخی نیز تحلیل خواهد شد .
منبع : parssky/wikipedia,JPL
نويسنده : محسن بختیار