یکی از بزرگترین انواع ستاره های شناخته شده، متغیر های میراگونه هستند.ستاره های میرا، غول های سرخی اند که به مراح پایانی زندگی خود رسیده و چنان باد کرده اند که اگر یکی از آنها در منظومه شمسی به جای خورشید قرار می گرفت، احتمالا سیارات داخلی را می بلعید. اما تحقیقات جدیدی نشان می دهد که تخمین اخترشناسان از اندازه ستاره های میرا، بیش از حد بزرگ بوده است. میراگونه مرحله ای از تحول ستاره هایی مانند خورشید یا کمی پر جرمتر اند. آنها پس از 5 تا 10 میلیارد سال زندگی آرام در رشته اصلی به غول سرخ تپنده ای تبدیل می شوند و قطرشان صد بار بیشتر می شود. لایه های بیرونی آنها به دلیل فاصله زیاد از کوره گرمابخش ستاره، بسیار سردتر از ستاره های عادی است. با بزرگ و کوچک شدن ستاره، درخشندگی آن صدها یا حتی چند هزار بار تغییر می کند. تخمین اندازه میراگونه ها همواره دشوار بوده است. زیرا اندازه آنها در طول موج های مختلف تغییر می کند. یعنی بسته به اینکه در چه نوری رصد شوند، لایه های مختلفی نقش سطح قابل مشاهده ستاره را ایفا می کنند. آنها در نور مرئی بزرگتر هستند و در نور فروسرخ کوچکتر می شوند.
البته اندازه گیری قطر ستاره در هر صورت دشوار است، زیرا ستاره ها چنان از ما دور هستند که حتی با بزرگترین تلسکوپ های موجود نیز نمی توان چیزی جز یک چشمه نقطه ای نور از بیشتر ستاره های آسمان دید، اما با روش تداخل سنجی می توان قطر غول های سرخ بزرگ و ستاره های نزدیکتر را تعیین کرد. گروهی بین المللی از اخترشناسان با بررسی 6 متغیر میراگونه به کمک شبکه ای از تلسکوپ های فروسرخ در مونت هاپکینز آریزونا به نتیجه جالبی رسیده اند : قطر ستاره های میرا فقط نصف چیزی است که تخمین زده می شد. زیرا پوست هایی از گازهای رها شده در اطراف ستاره آنها را بزرگتر از واقعیت نشان می دهد. در لایه های بیرونی جو ستاره های میرا دما آنقدر کم می شود که برخی از مولکول ها مانند اکسید تیتانیوم به وجود می آید. پوسته گاز شامل اکسید تیتانیوم نیز در اطراف ستاره، مانند لایه ای مجازی از ستاره دیده می شود اما در نور فروسرخ که در آزمایش جدید انجام شد این لایه شفاف است و سطح واقعی ستاره اندازه گیری می شود. با این کشف سرانجام مشکل اخترفیزیکدانانی که نظریه های خود را درباره تپش ستاره های میرا با مشاهدات در تناقض می دیدند حل می شود.
منبع : Astronomy
نويسنده : علی پزشکی