دوربین جدید تلسکوپ چندآینهای با وضوح340میلیون نقطه، کار خود را با تهیه نمایی زیبا از کهکشان مثلث آغاز کرد
راهشیری دو خواهر مارپیچی بسیار زیبا دارد که هریک تلاشدارد توجه عکاسان زمینی را بهخود جلبکند. این رقابت نابرابر را تاکنون کهکشان زندرزنجیر (آندرومدا یا M31) بردهبود؛ اما تصویر جدید تلسکوپ چندآینهای (MMT) زیباییهای خواهر دیگر را که تاکنون درپردهبود، برملا کرد. کهکشان مثلث (M33) در این تصویر، مارپیچهای حیرتانگیزی از ستارگان و غبار را بهنمایش گذاشتهاست و جایجای آنرا با نگینهایی از سحابیهای صورتیرنگ درخشان تزیین کردهاست.(عکس بزرگتر)
این تصویر، نمونهای است از قابلیتهای آشکارساز جدید تلسکوپ چندآینهای که مگاکم نامدارد. این ابزار جدید که تحتنظر برایان مکلئود در رصدخانه اخترفیزیکی اسمیثسونیان ساختهشده، از 36 تراشه سیسیدی تشکیل شدهاست که هریک نهمیلیون نقطه وضوحتصویر دارد. بدینترتیب، مگاکم با 340میلیون نقطه وضوح به یکیاز بزرگترین آشکارسازهای دیجیتالی جهان تبدیل شدهاست.
کهکشان مثلث، نخستین هدف دوربین مگاکم است و با فاصله 2.4میلیون کیلومتری از زمین، دوبرابر قطر ماهبدر در آسمان گسترده شدهاست؛ اما نورش پخش میشود و بهسادگی کهکشان زندرزنجیر با چشم غیرمسلح دیده نمیشود. ستارگان جوان آبیرنگ و تکههای تاریک غبارآلود، نمای کلی بازوهای مارپیچی این کهکشان را تشکیل میدهند. رشتههای صورتیرنگ گاز هیدروژن، مناطقی مانند سحابی جبار را در راهشیری نشان میدهد که در تولید ستارگان فعالند. سحابی چشمنوازی که در سمت بالا-چپ تصویر واقع شده، NGC604 نام دارد و 1500 سالنوری در آسمان کشیده شدهاست. این سحابی بیشاز دویست ستاره جوان در خود دارد که تابشهای پرانرژی آنها، روشنایی این سحابی را فراهم کردهاست.
تلسکوپ چندآینهای با گشودگی 6.5متری آینه اصلی درمیان بزرگترین و پیشرفتهترین تلسکوپهای زمین قرار دارد. اخترشناسان از این تلسکوپ برای هدفهای بسیاری مانند سیارات فراخورشیدی، نقشهبرداریهای سهبعدی از کهکشانها و یافتن اختروشها در زمانیکه جهان تنها دهدرصد سن کنونیاش را داشت، استفاده میکنند. این تلسکوپ در جنوب توسکان در آریزونا واقع شدهاست و رصدخانه اخترفیزیکی اسمیثسونیان مشترکا با دانشگاه آریزونا، هدایت آنرا برعهده دارند.
منبع : پایگاه خبری موسسه اخترفیزیک اسمیثسونیان
نويسنده : ذوالفقار دانشی