گروه تحقیقاتی مدارگرد نقشهبردار سراسری مریخ، تصاویر جدیدی از سطح مریخ منتشر کرد. این تصاویر، جزئیات جدیدی از گودال گاله را نشان میدهد که به دلیل شباهتش به چهرهای خندان، به گودال صورتکخندان نیز مشهور شدهاست.
این دو تصویر، نمای سنگهای رسوبی را در دو فصل مختلف از سال نشان میدهد. تصویر سمتراست در تابستان گرفته شده و یک گردباد مریخی در آن دیده میشود. عرض هر تصویر نزدیک به چهار کیلومتر است.
پایینتر از دهان این گودال، تپهای از سنگهای لایهای تشکیل شدهاست که پشتههایی از شنهای روان تاریک روی آنرا فرا گرفتهاند. دوربین زاویهبسته مدارگرد توانستهاست بخشی از این سنگهای رسوبی را که از زیر شنهای روان بیرون زدهاند، بهتصویر بکشد. در پایینترین بخش این تپه، لایههای بارها از روی یکدیگر عبور کردهاند. هریک از این عبورها نشاندهنده دورهای است که فرآیند رسوبکردن این مواد متوقف و فرسایش آغاز شدهاست. پساز هر فرسایش، فرآیندهای رسوبی جدیدی روی دادهاست و لایههای تازهتری از مواد دانهریز ایجاد شدهاست. آنچه مبهم است، اینکه آیا این مواد رسوبی را باد تهنشین کردهاست یا آب؟ خطوط ساحلی روی لایهها یادآور الگوی سطح رملهایی است که همراه باد جابجا میشوند، اما این عوارض بسیار بزرگتر از بافتیاست که در تپههای شنی دیده میشوند.
تصویر دیگر، نمای سهبعدی بخشی از این لایههای رسوبی را نشان میدهد که از ترکیب دو تصویر از زاویههای مختلف تهیه شدهاست. برای دیدن این تصویر، باید از یک عینک سهبعدی استفاده کرد. کافی است دو طلق آبی و قرمز، بهاندازهای که روی چشم را بگیرد، تهیه کرد؛ طلق قرمز را روی چشم چپ و طلق آبی را روی چشم راست گذاشت و بهتصویر نگاه کرد. جهتگیری مدارگرد نقشهبردار سراسری مریخ در این دو تصویر با تصایر بالا متفاوت است و از اینرو جهتهای جغرافیایی این تصویر با تصاویر بالا متفاوت است. این تصویر محدودهای بهطول 7.3 کیلومتر را پوشش دادهاست.
منبع : پایگاه اطلاعرسانی نقشهبردار سراسری مریخ، JPL، ناسا
نويسنده : ذوالفقار دانشی