تا کنون شمار زیادی از منظومه های فرا خورشیدی در کهکشان راه شیری کشف شده اند.اما به تازگی دانشمندان سازمان فضایی ناسا به این حقیقت دست یافته اند که یک سوم از این منظومه ها شامل سیاراتی در ابعاد زمین نیز می شوند.بدین ترتیب وجود سیارات زمین مانند در منظومه های فرا خورشیدی امری کاملا طبیعی است.
در گذشته چنین تصور می شد که در منظومه های فرا خورشیدی سیارات عظیمی همانند مشتری در هنگام شکل گیری اجرام خردی که به دوره ستاره مادر در گردشند را جاروب می کنند.اما برخی محاسبات حاکی از آن است که نه تنها این اجرام عظیم به تشکیل سیارات صخره ای کمک می نمایند ، همچنین ذرات یخ را نیز به سوی سیارات داخلی هدایت می کنند، که این فرایند خود سبب شکل گیری آب می شود.به عقیده دانشمندان این سیارات توسط اقیانوس هایشان پوشیده شده اند و پتانسیل شکل گیری و نگاه داری حیات را نیز دارا می باشند.
در این تحقیقات سیارات مشتری مانند داغ محور بررسی قرار گرفته بود. این سیارات با سرعت زیاد و در فاصله ای نزدیک(حتی نزدیک تر از سیاره عطارد به خورشید) به دور ستاره مادر در گردشند. سیارات مشتری مانند در زمان شکل گیری دائما به ستاره مادر نزدیک شده و یا از آن دور می شوند و در نتیجه آشفتگی هایی را در فضای اطراف خود بو جود می آورند،در اثر این آشفتگی ها سیارات زمین مانند شکل می گیرند. به بیان دیگر سیارات مشتری مانند، باعث در آمیختگی ذرات تشکیل دهنده سیارات اولیه (اجرام خرد) با یکدیگر می شوند.در این زمان ذرات یخ در اثر نیروی بسیار زیاد گاز های چگال به چرخش در آمده و به سوی سیارات اولیه رانده می شوند. در نهایت اقیانوس هایی به عمق چندین مایل سطح سیاره را فرا می گیرند. این سیارات که با عنوان منطقه قابل سکونت نیز نامیده می شوند، مراحل تکاملی برای بو جود آوردن حیات را می گذرانند.
شون ریموند از دانشگاه کلرادو در این باره می افزاید : دانشمندان پیش از این عقیده داشتند که سیارات عظیم،حین شکل گیری نخست محیط اطراف خود را شخم می زنند و مانند یک جارو برقی تمامی خرده اجرام را می بلعند و یا آنها را به بیرون از منظومه پرتاب می کنند.اما داده های اخیر حاکی از آن است که نظریه فوق اشتباه می باشد.
گروهی که مسئولیت اجرای این تحقیقات را بر عهده داشت بیش از هشت ماه با استفاده از دوازده رایانه خانگی به شبیه سازی مدلی بر اساس تئوری های شکل گیری سیارات در منظومه شمسی و تکامل آنها در طی 200 میلیون سال پرداختند.این شبیه سازی شامل صفحه شکل گیری هزاران جرم یخی به همراه سیارات اولیه در ابعاد قمر زمین می شد.
استین سیگردسن از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در پایان خاطر نشان کرد که نتایج این تحقیقات می تواند کمک شایانی برای شکارچیان سیارات فرا خورشیدی باشد.ما امیدوارم تا دیگران با استفاده از مدل های ارائه شده بتوانند به جستجوی دقیق تر برای کشف سیارات زمین مانند بپردازند، بویژه سیاراتی که قابلیت شکل گیری حیات نیز در آنها وجود دارد. نتایج تحقیقات به عمل آمده در مجله دانش به چاپ رسیده است.
نويسنده : اسماعیل مروجی