آنچه که گذشت مهمترین عناوین خبری در سال 1385 سیارات در محیطی نسبتا آرام و بدور از تلاطم شکل می گیرند


سیارات در محیطی نسبتا آرام و بدور از تلاطم شکل می گیرند

بر طبق آخرین مشاهدات تلسکوپ فضایی اسپیتزر دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که سیارات در محیطی نسبتا آرام و بدور از تلاطم شکل می گیرند. بدین ترتیب ستارگان عظیم با گسیل امواج بسیار شدید،سبب از بین رفتن صفحات سیاره ای می شوند.

دانشمندان رصد خانه استوآرد دانشگاه آریزونا پس از بررسی ستارگان عظیم رده O  به این نتیجه رسیدند که پرتو های فرابنفش و باد های بسیار قوی که از این ستارگان گسیل می شود، باعث پراکنده شدن صفحات شکل گیری سیاره ها می شود.ستارگان رده O   با جرمی در حدود 100 برابر جرم خورشید و  توانی بیش از یک میلیون برابر آن از پر جرم ترین و همچنین پر انرژی ترین ستارگان در کیهان می باشند.

 دکتر  زالتان بالاگ که مسئولیت این تحقیقات را بر عهده داشته، در باره مشاهدات اخیر می افزاید : چشمی های آشکار ساز  بسیار حساس تلسکوپ فضایی اسپیتزر که در طول موج فرو سرخ به جستجو می پردازد، برای تصویر برداری از  صفحات سیاره ای که در حال وا پاشی هستند، بسیار ایده آل است.در چنین شرایطی برو نداد بسیار عظیم ستاره باعث می شود  ذرات گاز و غبار تشکیل دهنده  صفحات سیاره ای که به دور ستارگان خورشید مانند در گردشند و قرار است روزی تبدیل به یک سیاره شوند، در اثر حرارت زیاد مانند بخار آب  تجزیه و پراکنده گردند. 

 

فرایند وا پاشی صفحات سیاره ای  بدین صورت است که ابتدا فوتون ها(پرتو های نور) با انرژی بسیار زیاد از ستاره عظیم به فضای اطراف گسیل می شود و اگر در اطراف، ستاره ای خورشید مانند وجود داشته باشد ، با آن برخورد نموده و باعث می شود صفحات سیاره ای که به دوره ستاره در گردشند از بین بروند.

دکتر کیت سو در این باره می گوید: صفحات سیاره  ای در مراحل پایانی وا پاشی ساختاری مانند ستاره دنباله دار  بو جود می آورند ،به بیان دیگری ظاهری شبیه به  دم یک ستاره دنباله دار  هنگامی که به خورشید  نزدیک می شود.البته در ابعادی بس عظیم و شرایطی بسیار آشفته تر. تا کنون هیچ تلسکوپی موفق به ثبت دقیق جزئیات این پدیده نشده بود.

 

هر بار که پرتو های پر انرژی از ستاره عظیم گسیل می گردد، مقداری از ذرات تشکیل دهنده صفحات سیاره ای پراکنده می شوند تا این که در نهایت صفحه به طور کامل از بین می رود. 

از مهمترین دلایل بروز چنین فرایندی نزدیکی بیش از اندازه ستاره خورشید مانند به ستاره عظیم همسایه است.دانشمندان امید وا رند تا با بررسی های بیشتر دریابند که آیا تمامی ستارگان دارای سیاره می باشند ؟ و اگر چنین نباشد چه عاملی باعث می شود که یک ستاره توانایی تشکیل سیارات را از دست بدهد.داده هایی که توسط تلسکوپ فضایی اسپیتزر بدست آمده دانشمندان قادر می سازد تا دریابند چه عواملی بر شکل گیری سیارات نقش دارند.

 

در ابتدا این تیم تحقیقاتی بدنبال ستارگانی بودند که در اطرافشان هیچ گونه صفحه سیاره ای وجود ندارد.ستارگانی که بیش از اندازه  به ستارگان عظیم رده O  نزدیک شده اند.آنها انتظار داشتند که این ستارگان فاقد هرگونه صفحه سیاره ای در اطراف خود باشند، ولی بزودی دریافتند که در بعضی موارد که ستارگان خورشید مانند به تازگی وارد قلمرو ستارگان عظیم رده O   شده اند،صفحات سیاره ای هنوز به طور کامل از بین نرفته اند و آخرین مراحل وا پاشی را می گذرانند.

 بالاگ در پایان افزود: یافتن صفحات خورشیدی در مناطقی که انتظار  آن نمی رود بسیار هیجان انگیز به نظر می رسد، اما مشاهده وا پاشی این صفحات بسیار جذاب تر است.

 

  منبع : Spitzer news Release

  نويسنده  : اسماعیل مروجی