فضا پیمای AKARI آژانس فضایی ژاپن در ادامه ماموریت نقشه برداری فرو سرخ از آسمان ، ابرهای ماژلانی را به تصویر کشید.این ابرها همچون ماهواره ای در اطراف کهکشان راه شیری قرار دارند وبا فاصله ای برابر 160 هزار سال نوری از ما در گروه کهکشان های نا منظم طبقه بندی می شوند.
فضا پیمای AKARI که هم اکنون در حال پایان داده به بخش نخست ماموریت خود می باشد ، تقریبا تمام آسمان را در طیف فرو سرخ بررسی نموده است.در این بین AKARI توانسته است بزرگترین نما در طول موج فرو سرخ از کهکشان ابرهای ماژلانی را با وضوح بسیار بالا به تصویر بکشد. با توجه به پارامتر های نجومی ابر ماژلانى بزرگ در فاصله 160 هزار سال نوری ، همسایه ای بسیار نزدیک به کهکشان راه شیری می باشد، جایی که منظومه شمسی نیز به آن تعلق دارد. به عقیده دانشمندان این کهکشان با جمعیت ده هزار میلیونی ،یک دهم کهکشان راه شیری ستاره در خود جای داده است. ابر ماژلانى بزرگ فقط از نیم کره جنوبی زمین قابل رویت است.
نمایی از ابر ماژلانى بزرگ در طیف مرئی
نخستین تصویر توسط نقشه بردار فرو سرخ FIS فضا پیمای AKARI بدست آمد و در آن نحوه توزیع مواد بین ستاره ای (ذرات گاز و غبار) در نقاط مختلف کهکشان مشخص گردید.ذرات گاز و غبار در اثر دمای ستارگان تازه متولد شده اطرافشان گرم شده و انرژی حاصل را در طیف فرو سرخ گسیل می کنند. گسیل امواج فرو سرخ گویای این حقیقت است که در منطقه مذکور ستارگان بسیاری در حال شکل گیری می باشند.چنین فعالیتی در کهکشان ها انفجار ستاره ای خوانده می شود.
با برسی تضاد بین توزیع ستارگان و مواد بین ستاره ای ، ماهیت ابر های ماژلانی بزرگ بیش از پیش برای اخترشناسان آشکار شد. در واقع مواد بین ستاره ای ساختار صفحه مانندی را پدید می آورند، در حالیکه ستارگان در ناحیه دوک مانند در نیمه پایین تصویر مشخص اند؛به بیان دیگر این دو گروه به طور آشکار جای خود را تغییر داده اند. به عقیده دانشمندان این جابجایی در اثر نیروی گرانش کهکشان راه شیری صورت گرفته است.
ناحیه درخشانی که در پایین تصویر مشخص شده ، سحابی رتیل (ابرى طلاماهى) می باشد که خود یک زایشگاه ستاره ای است.
نمایی از ابر ماژلانى بزرگ در طیف فرو سرخ
تصویر دوم نیز توسط دوربین نزدیک به طیف فرو سرخ IRC فضا پیمای AKARIتهیه شده و بخشی از ابر ماژلانى بزرگ در آن مشخص است. در این تصویر علاوه بر ابرهای بین ستاره ای تعدا زیادی از ستارگان همانند نقاط سفید رنگ مشخص گردیده اند.با مشاهده این تصویر دانشمندان قادر خواهند بود ،چرخه ستاره ای در این کهکشان را بررسی نمایند. چرخه ستاره ای بدین گونه است که ابتدا گازهای موجود در سحابی ها ستارگان را شکل می دهند و پس از مرگ ستاره دوباره به سحابی باز می گردند.
نمایی از ابر ماژلانى بزرگ در طیف نزدیک به فرو سرخ
منبع : ESA news Release
نويسنده : اسماعیل مروجی