آنچه که گذشت مهمترین عناوین خبری در سال 1385 دسته جدیدی از عدسی های گرانشی تحت عنوان کهکشان های گروهی کشف شد


دسته جدیدی از عدسی های گرانشی تحت عنوان کهکشان های گروهی کشف شد

سر انجام در حالی که بیش از بیست سال از انتشار نخستین تصویر از کمان های گرانشی در  سال 1987 میلادی می گذرد ، دسته جدیدی از عدسی های گرانشی تحت عنوان  کهکشان های گروهی کشف شد. کشف عدسی گرانشی در مرکز گروهی از کهکشان ها در درک بیشتر ما پیرامون ساختار کیهان نقش بسزایی دارد.

 

 

 

بیست سال پیش اخترشناسان فرانسوی در  ژانویه سال 1987 میلادی موفق شدند با بهره گیری از دوربین سی سی دی ،نخستین تصویر از کمان گرانشی را تهیه کنند. آنها کشف کردند که نور کهکشان های دور دست به هنگام عبور از نزدیکی کمان گرانشی هسته پر جرم خوشه های کهکشانی ، انحنا پیدا می کند.امروزه از این پدیده تحت عنوان عدسی(همگرایی)گرانشی یاد می شود.بر طبق نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین ماده باعث انحنای فضا- زمان می شود.بنا بر این هنگامی که نور شی از میان میدان گرانشی جرمی –خوشه کهکشانی- می گذرد، به سبب انحنای فضا در اطراف این میدان، نور خمیده می شود. به بیان دیگر خوشه کهکشانی همچون عدسی غول پیکر عمل می کند و نور اجسام دور دست را خمیده و تشدید می کند.

 

همزمان با بهره برداری از دوربین مگا کم ( MegaCam) در سال 2003 میلادی اخترشناسان توانسته اند بخش وسیعی از آسمان (برابر با قطر چهار ماه بدر) را در تصاویر دیجیتالی با وضوح باور نکردنی 340 مگاپیکسل مشاهده نمایند.

 این تحقیقات بخشی از پروژه  نقشه برداری از آسمان می باشد که توسط کانادا، فرانسه و ایالت هاوایی صورت می گیرد.در این پروژه اخترشناسان قصد دارند  در طی 5 سال و  500 شب رصدی 1% از آسمان در طیف مرئی را بررسی نمایند. تا کنون نیز بیش از 25 % ماموریت انجام شده و دانشمندان شمار زیادی از کمان های همگرا کننده  گرانشی را در اطراف گروه هایی از کهکشان های دور دست مشاهده نموده اند.این کمان های به طور قابل ملاحظه ای باعث بزرگ نمایی نور اجرام دور دست شده اند. نتایج حاصل از تحقیقات دانشمندان را در آگاهی یافتن از نحوه توزیع ماده تاریک در کیهان و مکانیزم شکل گیری ساختار کهکشان های گروهی و در نهایت تعیین جرم متوسط کهکشان ها و خوشه های کهکشانی یاری خواهد کرد.

 

برای دست یابی به اطلاعات بیشتر پیرامون این تحقیقات و مشاهده تصاویر دیگر از سیستم های کمانی گرانشی به آدرس زیر مراجعه نمایید

 www.cfht.hawaii.edu/news/StrongLensing/

 

   منبع : www.cfht.hawaii.edu

  نويسنده  : اسماعیل مروجی