بر خلاف دیگر سیارات ، گردباد های قطبی زحل از دیگر نواحی جوش گرمتر می باشند .
این لکه یک همتا ومشابه ، ولی در مقیاس بزرگ ، برای جت های بخار در بخش های فوقانی جو زمین می باشد . نمونه این گردباد قطبی در آمریکای شمالی شرقی ، کانادا ، و آنتاکتیکا درقطب جنوب یافت می شود . گردباد قطب جنوب مسئول به دام انداختن جبهه های هوایی و ایجاد ترکیبات شیمیایی غیر معمول ، همچون سوراخ لایه ازن ، می باشد.
این نوع گردباد های قطبی علاوه بر زمین و زحل بر روی دیگر سیارات همچون مشتری ، مریخ و زهره یافت می شود . اما روی زحل بر خلاف دیگر سیارات دمای لکه از دیگر نقاط جو گرم تر می باشد .
دکتر گلن اس.ارتن از آزمایشگاه جت پروپالشن می گوید : « معما این نیست که چرا قطب جنوب زحل اینقدر گرم است . زیرا این ناحیه به دلیل رسیدن آن به نقطه انقلاب تابستانی در سال 2002 م ، حدود 15 سال در معرض تابش مستقیم آفتاب بوده است . مشکل این است که پس چرا منطق با عرض جغرافیایی 30 درجه از قطب این وضعیت را ندارند . اگر علت افزایش دمای قطب به دلیل ذکر شده برگردد ، در نتیجه باید با افزایش عرض جغرافیایی دما نیز زیاد شود . اما اینطور نیست .
شاید مشکل این باشد که در جو فوقانی ، استراتوسفیر ، ذراتی تجمع کرده اند که جذب کننده قوی نور خورشید هستند و بابه دام انداختن اشعه های خورشید باعث افزایش گرما می شوند . این نظریه شاید بتواند علت تیره بودن لکه داغ بر روی سیاره را توضیح بدهد . به هر حال این نظریه نمی تواند به تنهایی این مشکل را توضیح بدهد .
جزئیات بیشتری از این پدیده ممکن است توسط طیف نگار مادون قرمز کاوشگر کاسینی ،که در حال چرخش بدور زحل است ،در بین ماههای مارس و می2005 م ( اسفند و فروردین) بدست آید . طیف نگار ترکیبی (CIRS) اطلاعات طیفی پیوسته از این اثر را در همان طول موجی که تلسکوپ کک قرار داشته ، ثبت می کند ولی انتظار می رود که این دو سیستم داده های همدیگر را کامل تر کنند .
سئوال دیگری که وجود دارد این است که آیا سرمای موجود در قطب شمال زحل همواره پایدار خواهد ماند یا خیر ؟ دکتر ارتن می گوید : « این سئوالی است که تنها با آزمایشات کاسینی پاسخ داده خواهد شد.» ممکن است در سال های آینده ستاره شناسان نمونه هایی دیگر از این لکه ها را در روی زحل یا دیگر سیارات کشف کنند .
رصدخانه کک وابسته به انجمن تحقیقات ستاره شناسی انستیتو تکنولوژی دانشگاه کالیفرنیا و سازمان ناسا می باشد .
نويسنده : مهدی اسحاقی