كهكشان‌ها مي‌توانند دو برابر بزرگتر از آنچه كه تاكنون پيش‌بيني مي‌شدند باشند.
همانند باستانشناساني كه بقاياي شهري گمشده را كاوش مي‌كنند ، منجمان با استفاده از تلسكوپي 8 متري مشخص كرده‌اند كه كهكشان NGC300 داراي ديسكي بزرگ و كم نور است كه از ستارگان پير ساخته شده است . مشاهدات جديد قطر كهكشان را دو برابر و يا حتي بيشتر نشان مي‌دهد .اين اكتشاف همچنين اشاره دارد بر اينكه كهكشان راه شيري مي‌تواند بسيار بزرگتر از آني باشد كه اطلاعات فعلي ما بيان مي‌كنند . بعلاوه دانشمندان نيازمند بيان معماي چگونگي تشكيل كهكشانهايي مانند NGC300 هستند كه با ستارگان مركزيشان تشكيل يافته‌اند . اين پژوهش توسط گروهي از دانشمندان آمريكايي و استراليايي در دهم آگوست در نشريه اَسترافيزيكال منتشر شد . اين تيم ، تلسكوپ‌هاي چند شيئي شيلي را بكار بردند و قادر بودند كه ستارگان كم نور در ديسك اين كهكشان كه 47000 سال نوري از مركز كهكشان فاصله دارند را مشاهده كنند ، كه نشان مي‌دهد شعاع كهكشان دو برابر مقداري است كه تصور مي‌رفت .
براي جستجوي اين ستارگان تصاويري گرفته شدند كه ده برابر ژرف‌تر از هرگونه عكس ديگري‌اند كه از اين كهكشان گرفته‌اند (تصوير 1 ). در چند ميليارد سال گذشته حاشيه NGC300 درخشان بوده ، به گونه‌اي كه داخل آن را نيز روشن مي‌ساخته . اين گفته نويسندة مطلب ، پروفسور جاس بِلَند هاوتون از سيدني است ، اما حواشي آن طي گذشت زمان تاريك شده‌اند و در حال حاضر بصورت ستارگان پير ساكن و تاريك‌اند. اين كشف مفاهيم عميقي براي كهكشان راه شيري كه قطر آن را در حدود 100000 سال نوري تخمين مي‌زنند نيز دارد ،با اين وجود كهكشان بسيار حجيم‌تر و درخشان‌تر از NGC300 است . بر اين اساس كهكشان ما بسيار بزرگتر از آني است كه تصور مي‌كرديم ، شايد به اندازه 200000 سال نوري .
پروفسور بروس دِرِين از دانشگاه پرينستون مي‌گويد : مشكل است بفهميم كه چگونه ديسك پرستاره‌اي نظير اين ـ كه زوال پيدا كرده و داراي چگالي همگوني است ـ ، تشكيل يافته است .اين مسأله غافلگير كننده است . چرا كه زمان بسيار زيادي به‌طول مي‌آنجامد تا نهايتاً ستارگان از مركز ديسك كهكشان به فواصل اين چنيني پراكنده شوند ، به نظر مي‌رسد كه ما مشغول تماشاي نتيجة تشكيل ستاره‌اي هستيم كه در زماني بسيار دور به وقوع پيوسته است ، شايد بيشتر از 10ميليارد سال پيش .پروفسور كن فريمن از دانشگاه ملي استراليا مي‌گويد : در حال حاضر ما پي برده‌ايم كه انواع مجزائي از صفحات كهكشاني وجود دارد .احتمالاً بيشتر كهكشان ها ناقص شده‌اند ، به اين صورت كه چگالي ستارگان داخل صفحات كاهش مي‌يابد اما NGC300 تا ابد وجود خواهد داشت چرا كه چگالي ستارگان آن بسيار به آرامي كاهش مي‌يابد .
. بِلَند هاوتون بيان مي‌كند : منجمان NGC300 را تا نقاط خارجي يعني كه چگالي سطحي ستارگان آنها برابر يك هزارم چگالي خورشيد در يك سال نوري مربع بوده است ، رديابي كرده‌اند . اين وسيع‌ترين و پراكنده‌ترين جمعيت ستارگاني است كه تاكنون مشاهده شده است .NGC300 يك عضو مارپيچي گروه كهكشان‌هاي Sculptor (حجار) است و نزديك‌ترين خوشة خارج كهكشاني به ما و در حدود 6.1 ميليون سال نوري از ما فاصله دارد . بيشتر ستارگان آن در ديسك مسطحي قرار گرفته‌اند و به شكل يك كهكشان بسيار معمولي مانند راه شيري به نظر مي‌آيد . NGC300 كهكشاني است در خارج از گروه محلي ما و اولين كهكشاني است كه تا چنين عمقي مورد بررسي قرار گرفته است ، فقط دو نمونة ديگر تا چيني درجة ژرفاي نوري بررسي شده‌اند . كهكشان آندرومدا و همساية آن M33 كه هردو در گروه محلي ما واقع‌اند .زمان بيشتري در اختيار محققان براي مطالعه با Gemini South قرار گرفته تا دقيقاً تعيين كنند كه چه نوع ستارگاني را در حواشي NGC300 مشاهده مي‌شوند و مطالعات مشابهي را بر روي ساير كهكشان‌ها انجام دهند . بِلَند هاوتون مي‌گويد : ما هنوز چيز‌هاي بسياري داريم تا بفهميم كهكشانهايي نظير كهكشان خودمان ، چگونه تشكيل شده‌اند . مشاهدات بعدي ما كه در همين سال شروع مي‌شود بايد مدارك مهم‌تر و اميدوار كننده‌تر و البته شگفت‌انگيز‌تري را ارائه كند .
منبع : universetoday.com
نويسنده : عباس فقهی