اين تصوير با شكوه كه توسط دوربينهاي فروسرخ اسپيتزر گرفته شده به تصوير شگفت انگيز "ستونهاي خلقت" شباهت دارد كه در سال 1995 توسط هابل و با نور مرئي از سحابي عقاب گرفته شد. هر دو تصوير ابرهائي از گاز سرد و غبار را نشان مي دهند كه پرتوها و بادهاي ناشي از ستاره هاي پر جرم و داغ آنها را به صورت ستونهاي شكل داده اند.
تصوير گرفته شده توسط اسپيتزر لبه شرقي ناحيه اي بنام W5 را در مجمع الكواكب Cassiopeia نشان مي دهد كه 7.000 سال نوري دور مي باشد. يك ستاره پر جرم اين ناحيه را در احاطه خود دارد كه ستونهاي "انگشت مانند" به محل آن در اين تصوير اشاره مي كنند. ستونها خود ستاره هائي بسيار بزرگ مي باشند كه با هم به يك رشته كوه شباهت دارند. اين ستونها ده برابر بزرگتر از ستونهاي موجود در سحابي عقاب هستند. بزرگترين ستوني كه توسط اسپيتزر رصد شد صدها ستاره هاي نارس كه قبلا هرگز ديده نشده بودند را در ميان خود دارد و دومين ستون بزرگ تعدادي ديگر از اين نوع ستاره ها را دي ميان گرفته است.
دكتر لوري آلن (Lori Allen) محقق اصلي اين رصدها از مركز اختر فيزيك Smithsonian هاروارد مي گويد " ما بر اين باوريم كه خوشه هاي ستاره اي كه راس ستونها را روشن مي كنند اساسا از تنها ستاره پرجرم اين ناحيه سرچشمه گرفته اند. به نظر مي رسد كه پرتو ها و بادهاي اين ستاره پرجرم جرقه شكل گيري ستاره ها را ايجاد كرده است.
با استفاده از ديد فروسرخ خود ، اسپيتزر توانست ستاره هاي در حال تولد را در ميان اين ستونها مشاهده كند. تصويرهاي نور مرئي از همين ناحيه ستونهائي را نشان مي دهد كه شكل كلي آنها توسط هاله هاي از نور مشخص مي شود. اما نور فرو سرخ اين ستاره ها قادر است از ميان غبار گريز كرده و منظر جديدي براي اختر شناسان فراهم كند.
دكتر جوزف هورا (Joseph Hora) ، محقق ديگر از مركز اختر فيزيك Smithsonian هاروارد مي گويد " با استفاده از اسپيتزر ، ما نه تنها قادريم ستاره هاي موجود در اين ستونها را مشاهده كنيم بلكه مي توانيم سن و چگونگي بوجود آمدن آنها را مورد مطالعه قرار دهيم".
ناحيه W5 و سحابي عقاب بعنوان زايشگاه هاي پرجرم در نظر گرفته مي شوند. آنها از ابرهاي غليظ و متلاطم غبار و گاز آغاز كرده و بعد ها خانواده هائي از ستاره ها را پديد مي آورند كه برخي از آنها 10 برابر بزرگتر از خورشيد هستند. سپس پرتوها و بادهاي ناشي از ستاره هاي بزرگ و پرجرم مواد ابري را به طرف بيرون پرتاب مي كنند و بدين ترتيب فقط پرچگال ترين توده هاي ستوني شكل باقي مي مانند. اين فرايند شبيه شكل گيري تپه هاي صحرائي است كه از تخته سنگهاي سنگيني بوجود مي آيند كه در مقابل فرسايش باد و آب مقاومت كرده اند.
بر اساس فرضيه هاي شكل گيري "چكانشي"ستاره ها (triggered star formation) اين ستونها در نهايت آنقدر متراكم مي شوند تا تولد نسل دوم ستاره ها را ايجاد كنند. اين ستاره ها به نوبه خود تولد نسلهاي بعدي را باعث مي شوند. اختر شناسان نمي دانند كه آيا خورشيد كه حدود پنج بيليون سال قبل پديد آمد در اصل عضوي از اين نوع خانواده است يا خير.آلن و همكاران وي معتقدند كه در تصوير جديد اسپيتزر شاهد و مدركي براي شكل گيري چكانشي ستاره ها يافته اند. اگر چه ممكن است خوشه هاي ستاره موجود در اين ستونها خواهر و برادرهاي تنها ستاره پرجرم باشند ، اما اختر شناسان مي گويد به احتمال بيشتر اين ستاره ها بچه هاي اين ستاره هستند. "اختر شناسان اين ستونهاي عظيم را " كوه هاي خلقت" نامگذاري كردند".
منبع : Spaceflightnow
نويسنده : فرشيد كريمي