آنچه که گذشت مهمترین عناوین خبری در سال 1384 برای نخستین بار هابل جرم نزديکترين کوتوله سفيد را اندازه گرفت


برای نخستین بار هابل جرم نزديکترين کوتوله سفيد را اندازه گرفت

 برای نخستين بار جرم نزديک ترين "کوتوله سفيد" به زمين با کمک تلسکوپ فضايی هابل  با دقت اندازه گيری شد.

 

قطر اين ستاره موسوم به "Sirius B" تنها 12 هزار کيلومتر يعنی تقريبا اندازه زمين است اما جرم آن 98 درصد خورشيد است. مطالعه "Sirius B"  به دليل قرار گرفتن تحت الشعاع ستاره بی نهايت درخشان "Sirius شعراي يماني يا شباهنگ"  بسيار دشوار بوده است. اما دانشمندان اکنون به کمک تلسکوپ فضايی هابل موفق به مطالعه دقيق اين ستاره شده اند. تيم بين المللی منجمان از طيف نگار تصويربردار هابل برای تحليل نور"Sirius B"  استفاده کردند. منجمان با اندازه گيری ميزان اعوجاج نور ستاره در اثر ميدان شديد جاذبه اش، جرم آن را محاسبه می کنند. ميدان جاذبه "Sirius B"  تقريبا 350 هزار بار بزرگتر از ميدان جاذبه زمين است.

 

140 سال سردرگمي

 پروفسور مارتين بارستو از دانشگاه ليستر در بريتانيا که تيم محققان را سرپرستی کرد گفت آنها از اين دستاورد به وجد آمده اند.او گفت: "حسابی به هيجان آمده ايم، پس از 140 سال سردرگمي، بالاخره اطلاعاتی را که درباره اين ستاره لازم داشتيم به دست آورديم تا ببينيم آيا نظريه ما درباره کوتوله های سفيد صحيح است يا خير."

 

"Sirius B"  ابتدا در سال 1862 کشف شد. اما مطالعه دقيق آن به علت تابندگی شديد شعراي يماني، که درخشان ترين ستاره آسمان شب است، دشوار بود. پروفسور بارستو گفت: "تنها با هابل بود که بالاخره توانستيم رصدهای لازم که به نور شعراي يماني آلوده نباشد را انجام دهيم تا بتوانيم تغيير در طول موج آن را اندازه بگيريم." تعيين جرم کوتوله های سفيد برای درک تکامل ستارگانی مانند خورشيد اهميت دارد. خورشيد نيز در حدود پنج هزار ميليون سال ديگر به يک کوتوله سفيد بدل خواهد شد. کوتوله های سفيد ستارگانی هستند که سوخت آنها برای انجام فوسيون تمام شده و ديگر نمی سوزند. اين ستاره ها که ديگر قادر به توليد حرارت و فشار بيرونی نيستند، زير بار سنگين ميدان جاذبه خود فرومی ريزند اما تا زمانی که مواد درونی آنها سرد نشده است به تابش ادامه می دهند.

 

 

  منبع : BBC news

  نويسنده  : محمد رحيمي