در شرق صورت فلكي حوا ستاره اي قرار دارد كه با انفجارات سطحي خود توجه اخترشناسان را به خود جلب كرده است. ستاره RS-حوا « نواختر بازآيندي» است كه تا كنون چندين بار به صورت نواختر ظاهر شده است. در صبح 13 فوريه 2006 پس از 21 سال مجدد ا" به صورت نواختري در محدوده رويت با چشم غير مسلح قرار گرفت.در حالي كه طي دو دهه گذشته تغييرات درخشندگي اين متغير بسيار كم بود و رصد 10 فوريه قدر ستاره را حدود 11 نشان مي داد اما در 13 فوريه همچون ستاره اي با قدر 4/8 مي درخشيد.
نواخترهاي بازآيند
RS- حوا نواختري بازآيند است . نواخترهاي بازآيند بارها دچار انفجار مي شوند. تا كنون فقط 7 نمونه از اين متغيرها شناسايي شده اند. نواخترهاي بازآيند جز متغيرهاي فوراني(كاتاكليسميك) مي باشند. از اين رو شباهتهايي به « نواخترها »و« نواخترهاي كوتوله» دارند.نواخترها به صورت ستاره هايي هستند كه فوران آنها 8 تا 15 قدر افزايش درخشندگي نشان مي دهد و معمولا" سريع به درخشندگي اوليه باز مي گردند.درحالي كه تغيير درخشندگي نواخترهاي كوتوله 2 تا 6 قدر است و پس از 10 تا 1000 روز به قدر اوليه باز مي گردند.تغيير قدر نواخترهاي بازآيند 4 تا 9 قدر است و در دوره 10 تا 100 روز افت درخشندگي زيادي را نشان مي دهند. بنابراين اين متغيرها خصوصياتي از هر دو رده را دارا هستند. هر چند كه برخي معتقدند كه همه نواخترها بازآيند هستند فقط بايد زمان كافي به آنها داده شود!
نگاهي به گذشته
بر اساس رصدها، متغير RS- حوا در حالت كمينه از قدر 12/5 است و در حالت نواختر به حد رويت با چشم غير مسلح مي رسد.در گذشته 5 بار افزايش ناگهاني درخشندگي اين ستاره در سالهاي 1898 ، 1933 ، 1958 ، 1967 و 1985به ثبت رسيده بود. قديمي ترين بيشينه اين نواختر در ابتداي دهه 1900 كشف شد. در سال 1905 خانم Fleming از رصدخانه هاروارد با بررسي تصاوير گرفته شده متوجه ظهور ستاره اي جديد شد. Edward Pickering (مدير رصدخانه) با بررسي طيف و منحني نوري نواختر اين يافته را تاييد كرد و در آن زمان نواختر شماره 3 حوا نام گرفت. عضو ديگري از رصدخانه به نام Annie Cannon با بررسي عكسهايي گذشته زمان ظهور نواختر را سال 1898 با قدر 5 تعيين كرد.
در سال 1933 RS-حوا به قدر 6 رسيد. در آن زمان رصدگران AAVSO زمان و قدر دقيق اين نواختر را ثبت كردند. Eppe Loreta از ايتاليا در حالي كه مشغول رصد Y-حوا بود متوجه ستاره درخشاني(نواختر RS ) در فاصله 50 دقيقه قوسي از آن شد.
در سال 1958 Cyrus Fernald در گزارشات ماهيانه خود در ژولاي آن سال به كشف اين نواختر اشاره كرد. او چند روز بعد رنگ آن را قرمزارغواني اعلام كرد. رنگ قرمز احتمالا" مربوط به گسيل شديد هيدوژن آلفا(Hα) مي باشد.در سال 1967 Fernald و Max Beyer مستقلا" فوران RS- حوا را ثبت شد. آنها قدر نواختر را در زمان رصد 6 تخمين زدند.
در سال 1985 Warren Morrison از كانادا فوران را ثبت كرد كه گزارش آن در خبرنامه شماره 4030 انجمن بين المللي نجوم اعلام شد.نقشه راهنما
چند روز قبل نواختر RS- حوا پس از 21 سال به صورت نواختري با قدر 4/8 در آمد. دو منجم ژاپني به نام هاي Kiyotak Kanai و Hiroaki Narumi در 24 بهمن موفق به كشف آن شدند.
در مدت هفته اول پس از انفجار RS- حوا به سرعت در حال كم نور شدن است و از محدوده رويت با چشم غير مسلح خارج شده است. اكنون به قدر 7 رسيده و با دوربين دوچشمي كوچك قابل مشاهده است . با كمك نقشه راهنماي مي توانيد آن را پيدا كنيد. اعداد نوشت شده در كنار ستاره ها قدر آنها(بدون علامت مميز) مي باشد. كسي نمي داند انفجار بعدي اين نواختر چه زماني خواهد بود، شايد شما كاشف بعدي باشيد.
منبع : انجمن علمي پژوهشي نجم شمال www.nssra.netfirms.com
نويسنده : امير حسن زادهش
