مدارگرد تجسسی مريخ (MRO) مرحله ای بسيار حساس از ماموريت خود برای استقرار در مداری بيضوی حول سياره سرخ را به سلامت پشت سر گذاشته است.
اين کاوشگر ظرف شش ماه آينده به تدريج از ارتفاع خود خواهد کاست تا در موقعيت مطلوب برای آغاز مطالعات علمی خود قرار گيرد. "ام آر او" که روز دوازده اوت 2005 به فضا پرتاب شده بود، سطح مريخ و اتمسفر آن را با دقت و موشکافی بی سابقه ای بررسي خواهد کرد. موتور فضاپيما در ساعت 21:24 به وقت گرينويچ، زمانی که به بخش جنوبی سياره نزديک می شد، روشن شد تا از سرعت آن کاسته شده و فرصت برای تسخير آن توسط جاذبه مريخ فراهم شود.
در حدود 20 دقيقه بعد، "ام آر او" هنگام گذر از پشت سياره و قرار گرفتن در سايه، به جای انرژی خورشيدی به باطری هايش متوسل شد که با يک دوره سکوت دلهره آور برای کنترل کننده های زمينی ناسا همراه بود. با برقراری مجدد تماس راديويی پس از نيم ساعت، تيم ماموريت "ام آر او" در آزمايشگاه رانش جت در شهر پاسادنای کاليفرنيا نفس راحتی کشيدند. جيم گراف، مدير پروژه ام آر او پيش از آغاز مانور حساس اين فضاپيما گفت: "مريخ به ما ياد داده است که هيچگاه زيادی به خود اعتماد نکنيم. دو عدد از چهار مدارگرد اخير ناسا که به مريخ فرستاده شده در اين مرحله از كار افتاده اند. مريخ غيرقابل پيش بينی است."
اين کاوشگر به سه ماهواره ديگر که در مدار سياره سرخ می گردند ملحق می شود: "مارس گلوبال سروير" و "مارس اوديسه" هر دو متعلق به ناسا و ماهواره اروپايی "مارس اکسپرس". "ام آر او" اکنون در مداری بيضوی دور مريخ که تکميل آن 35 ساعت طول می کشد و دورترين نقطه آن از سطح 44 هزار کيلومتر است دور می زند.
مرحله بعدی برای اين ماموريت تنگ کردن حلقه گردش فضاپيما به دور مريخ است به طوری که وارد مداری به ارتفاع 400 کيلومتری از سطح سياره که سير آن تنها دو ساعت طول می کشد شود. البته اين فرآيند شش ماه زمان می برد و مرحله ای حساس است که اگر با دقت انجام نشود ممکن است فاجعه به بار آورد و باعث نابودی مدارگرد شود. در ماه نوامبر 2006، زمانی که ام آر او در مدار ايده آل قرار گرفت، ماموريت علمی دو ساله اش آغاز خواهد شد. اين فضاپيما حامل شش ابزار علمی است و گنجينه ای غنی از اطلاعات را درباره سياره سرخ به زمين مخابره خواهد کرد. ام آر او به بررسی جو مريخ، مطالعه مواد معدنی حاوی آب روی سطح آن و همچنين کاوش سطوح زيرين سياره در جستجوی يخ برخواهد آمد. اين مدارگرد همچنين دوربين هايی حمل می کند که عکس هايی با نمای نزديک از سطح برخواهد داشت.
دکتر متيو گنگ، از امپريال کالج لندن، می گويد: "مدارگردهای قبلی می توانستند اجرامی به بزرگی يک اتوبوس دو طبقه را روی سطح مريخ مشاهده کنند. اما اين فضاپيما قادر به مشاهده اشيايی به اندازه يک ميز شام خواهد بود ." "اين بدان معنی است که ما قادر خواهيم بود چيزهايی مثل يک چشمه کوچک آب داغ که در سطح می جوشد را ببينيم، البته اگر چنين چيزی وجود داشته باشد. همچنين ممکن است قادر به مشاهده چيزهايی مثل صخره های بزرگی باشيم که ممکن است برای کاوشگرهايی که قرار است در آينده روی سطح مريخ فرود آيند خطرناک باشند." تيم ماموريت ام آر او در ناسا می گويد اطلاعاتی که اين مدارگرد تهيه خواهد کرد 10 برابر مجموع اطلاعاتی است که ماموريت های قبلی جمع آوری کرده اند.
اطلاعات بيشتر http://mars.jpl.nasa.gov/mro
نويسنده : محمد رحيمي