دكتر ايرج ملك پور، استاد نجوم دانشگاه تهران روش جديدي را براي محاسبه تقويم هجري قمري ابداع كرد.
دكتر ملك‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اظهار داشت: براساس محاسبات انجام شده روش‌هايي كه در حال حاضر براي محاسبه تقويم قمري در برخي كشورها استفاده مي‌شود داراي خطا‌هايي است كه اين مساله توسط برخي محققان خارجي نيز اثبات شده است به عنوان نمونه طبق بررسي‌هاي يك منجم اندونزيايي در تقويم يكي از كشورهاي عربي منطقه طي 5 سال (سال‌هاي 1410 تا 1414 هجري قمري) حداقل در 14 ماه خطا وجود دارد يعني رويت هلال اين ماه‌ها در زماني گزارش شده كه طبق محاسبات نجومي به هيچ وجه امكان رويت هلال وجود نداشته است.
وي افزود: طبق يك بررسي ديگر در تقويم الجزاير طي 40 سال، محاسبه حداقل 20 تا 60 درصد ماه‌ها با خطا همراه بوده است.
دكتر ملك‌پور خاطر نشان كرد: در كشورهاي عربي عمدتا از تقويم مغولي استفاده مي‌شود كه معيار محاسبات آن رويت هلال ماه نيست. در حال حاضر براي محاسبه تقويم قمري از دو معيار «بعد سوي» يعني فاصله زاويه‌اي هلال ماه و خورشيد در لحظه غروب خورشيد آخرين روز ماه قمري (روز بيست و نهم) يا «بعد معدل» يعني مدت مكث هلال در بالاي افق بعد از غروب خورشيد آن روز استفاده مي‌شود كه معيارهاي مناسب و دقيقي نيستند.
استاد نجوم دانشگاه تهران در ادامه تصريح كرد: جزئيات روش ابداعي كه با وجود دقت بسيار بالا ، ساده و براي عموم قابل استفاده است همزمان با هفتادمين سال تاسيس دانشگاه تهران طي روزهاي آينده در مقاله‌اي اعلام خواهد شد. با استفاده از اين معيار امكان تعيين دقيق زمان رويت هلال ماه‌هاي قمري نيز فراهم مي‌شود.
وي در پايان خاطر نشان كرد: محاسبه تقويم مستلزم تحليل دقيق وضعيت و تغييرات حركت زميني، ماه و سيارات است كه ثانيه به ثانيه تغيير مي‌كند و از طريق فرمول‌هاي پيچيده نجومي امكان پذير است. در حال حاضر حدود 40 نوع تقويم در دنيا وجود دارد كه طبق محاسبات صورت گرفته تقويم هجري شمسي از همه دقيق تر است به طوري كه در سال 500 هجري شمسي كاملا با طبيعت منطبق بوده و هر 1000 سال تنها 9 ثانيه و هر 10 ميليون سال معادل يك روز از تقويم طبيعي (آغاز بهار) منحرف مي‌شود در حالي كه تقويم ميلادي در هر 2500 سال به اندازه يك روز خطا دارد.
منبع : ISNA