سایت نجوم ایران ( مرکز اطلاع رسانی اخبار رسمی نجومی، ستاره شناسی، هوافضا، آسمان شب و اخترفیزیک ایران و جهان) ؛

تا پایان ماه آگوست(نهم شهریور)،دو فضاپیمای دیگر به گشودن رازهای سر به مهر خلقت کمک خواهند کرد. یکی از این ماموریتها به مطالعه نزدیکترین همسایه زمین و دیگری به مشاهده طیف وسیعی از اجرام دور و نزدیک می پردازد.در اواخر ماه آگوست(اوایل شهریور)،ناسا فضاپیمایی موسوم به SIRTF را برای مطالعه گرمای فروسرخ حاصل از اجرام درون منظومه شمسی،کهکشان راه شیری و جهان دور دست راهی مدار زمین می کند. کاوشگر آژانس فضایی اروپا،موسوم بهSMART-1 ، نیز سفر خود به سمت ماه را آغاز می کند.

رصدخانه فروسرخ SIRTF

پس از یک تاخیر چندین روزه که آخرین مورد آن،چهار ماه پیش به منظور تعمیر یکی از موتورهای راکت و پرتاب بهنگام فضاپیمای "کاوش مریخ" (Mars Exploration) رخ داد،بالاخره قرار است رصدخانه فروسرخ ناسا موسوم به SIRTF در یکم شهریور ماه،ساعت 1:37 بامداد به وقت محلی،از دماغه کاناورال در ایالت فلوریدا پرتاب شود.

دانشمندان ناسا در دهه های قبل،چهار رصدخانه بزرگ فضایی را برای مطالعه قسمتهای مختلف طیف الکترومغناطیسی در نظر گرفته بودند:

تلسکوپ فضایی هابل برای طول موجهای مرئی،رصدخانه پرتو گامای کامپتون برای پرتوهای گاما،رصدخانه پرتو ایکس چاندرا برای مطالعه جهان پرتو ایکس و بالاخره،فضاپیمای SIRTF برای مطالعات فروسرخ که تنها رصدخانه ای است که هنوز در مدار زمین قرار نگرفته است.

SIRTF در ماموریت 2.5 ساله خود با استفاده از یک تلسکوپ با قطر دهانه 85 سانتی متر و سه ابزار دیگر که با استفاده از روشهای سرمازا،خنک نگاه داشته می شوند به بررسی نحوه شکل گیری کهکشانها،ستارگان و سیارات می پردازد.

از آنجا که نور فروسرخ قادر به عبور از ابرهای گاز و غبار است،این فضاپیما می تواند نواحی تشکیل ستاره،مراکز کهکشانها و سیستم های سیاره ای جوان که در حالت عادی قابل مشاهده نیستند را مشاهده کند.همچنین، می توان اجرامی مانند کوتوله های قهوه ای و سیارات خارج از منظومه شمسی که در طول موجهای مرئی،کم نور هستند را به کمک این فضاپیما مورد مطالعه قرار داد. ناسا در سال 2001 مسابقه ای را برای نامگذاری مجدد ماموریت SIRTF برگزار کرد.نام جدید این رصدخانه فروسرخ،پس از پرتاب آن اعلام خواهد شد.

SMART-1کاوشگر

کاوشگر SMART-1 اولین فضاپیما از سری "ماموریتهای کوچک برای فناوری و تحقیقات پیشرفته"(SMART) و نیز اولین ماموریت آژانس فضایی اروپا به مقصد ماه است.

قرار است این کاوشگر در ششم شهریور از پایگاه پرتاب آژانس فضایی اروپا واقع در گویان فرانسه راهی ماه شود.این فضاپیما پس از پرتاب،بصورت مارپیچی از زمین دور می شود تا در میدان گرانشی ماه قرار گیرد و سر انجام در یک مدار بیضوی قطبی،در ارتفاع 300 تا 10000 کیلومتری سطح ماه،بدور آن می گردد.

این کاوشگر با استفاده از ده ابزار مینیاتوری(فوق العاده کوچک) به جستجوی یخ آب در دهانه های قطبی تاریک ماه که در معرض نور خورشید قرار ندارند خواهد پرداخت.همچنین،تعیین نقشه ترکیب شیمیایی سطح ماه،تصویر برداری از ماه تحت زاویه های مختلف برای ساختن مدل سه بعدی از سطح آن و بررسی نظریه تشکیل ماه در اثر برخورد یک جسم بزرگ به زمین،از دیگر وظایف کاوشگر SMART-1 است.

علاوه بر پیگیری اهداف مهم علمی،آزمایش فناوری های بکارگرفته شده در در این ماموریت نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.قطعه اصلی این کاوشگر،سیستم نیروی محرکه برقی- خورشیدی آن است که مانند موتور یونی بکار رفته در ماموریت Deep Space 1 ناسا عمل می کند.

آژانس فضایی اروپا امیدوار است فناوری های جدید بکار رفته در این ماموریت کم هزینه را بتوان در ماموریت های بعدی نظیر "مدارگرد خورشید" و فضاپیمای "بپی – کولومبو "ی عطارد بکار برد.

منبع خبر : www.astronomy.com