اخبار برگزیده عناوین برگزیده خبری رصدخانه فضایی چاندرا


رصدخانه فضایی چاندرا

رصدخانه ي فضايي Chandra براي تشخيص و تفكيك اشعه ي x از نقاط پر انرژي كيهان طراحي شده است ، اشعه هايي كه به طور مثال از آثار و بقاياي انفجارات ستارگان به ما مي رسند . رصدخانه ي فضايي Chandra داراي 3 بخش اصلي است : 1-تلسكوپ حساس به اشعه ي x  ، كه آينه هاي آن بر روي امواج ساطع شده از فضا فكوس مي كنند.

2-بخش تجزيه گر علمي كه اشعه هاي   ساطع شده را ثبت كرده و بدين وسيله عكس ها را با جزئيات قابل قبولي تهيه مي كند.

3-شاتل فضايي كه فضا را براي انجام ماموريت تلسكوپ و اجزاي ديگر فضا پيما مطلوب مي سازد.

 

مدار ايده آل Chandra نسبت به تلسكوپ هاي فضايي ديگر با گسترش و پيشرفت دادن سيستم هاي نيروي محركه ي آن دست يافتني شد .اين سيستم پيشرفته محل استقرار  Chandra را به مدار بالايي زمين ارتقاع داد ، به طوري كه فضاپيما قادر باشد 85% مسير خود را بالاتر از مسير مشخص شده ي زمين طي كند.

اين رصد گر فضايي توانايي آن را دارد كه تا 55 ساعت به طور بي وقفه رصد كند. اين در حالي است كه درصد كلي رصد مفيد آن خيلي بيشتر از ماهواره ها و فضاگرد هايي است كه در مدار هاي پاييني زمين و در فواصل 100 كيلومتري رصد مي كنند.

 

تلسكوپي مانند Chandra كه در فضا در محيطي با نوسان دمايي غير قابل پيش بيني و مكش هاي سخت جاسازي شده، و از راه دور مورد كنترل قرارمی گیرد ، بايد به تعهد و دقت فوق العاده اي طراحي و ساخته می شد . انجام كليه ي اين مراحل سال هاي زيادي به طول انجامید و زماني كه تغييرات غير منتظره براي اين پروژه تحميل مي شوند ، خلاقيت زيادي براي ترتيب دادن امور لازم است.

مشاهده گر فضايي Chandra ابتدا در سال 1976 به كمپاني ناسا ارائه داده شد و مراحل اوليه آن در سال 1977 زماني كه مركز اصلي پرواز هاي فضايي ناسا مطالعات خود را بر روي تلسكوپ شروع كرد، آغاز شد.

در سال 1992 بازسازي مهمي بر روي اين رصد گر فضايي انجام گرفت . كمپاني ناسا براي كم كردن هزينه ها تعداد آينه هاي تلسكوپ را از 12 به 8 و تجزيه گر هاي علمي را از 6 به 4 عدد كاهش داد . با اين حال ازرش علمي و قابليت هاي Chandra بايد حفظ مي شد ، بنابراين ،ناسا محل استقرار آن را از مدار هاي پاييني زمين به مدار هاي بالايي ارتقاع داد.  

 

 در اینجا، دو نمونه عکس از یک انفجار  ابر نو اختري و پالسار نمایش داده شده است  که دقت و وضوح دوربين هاي  Chandra را آشكار مي سازد.

عكس سمت چپ به وسيله ي  دوربين پیشرفته فضاپیمای Rontgensatellite (Rosat)  گرفته شده است كه بالاترين قابليت عكاسي قبل از Chandra به حساب می آمد. عكس سمت راست به وسيله ي دوربين پيشرفته ي طيف سنج Acis كه از دوربين هاي Chandra است ،تهيه شده. اين عكس با قدرت فكوس و وضوح تقريبا 50 برابر  بهتر از عكس roast است.

در تصويري كه Chandra تهيه كرده است جزئيات جديدي (حلقه ها و فوران ها در منطقه ي اطراف پالسار ) معلوم مي شوند، كه اطلاعات ارزشمندي را در رابطه با درك چگونگي انتقال انرژي در پالسار را در دسترس محققان قرار مي دهد.

 

منبع : سایت نجوم ایران

ترجمه پگاه شاملو از  سایت رسمی ناسا