مقالات مهمترین عناوین خبری در سال 1384


شکست ماموریت اولین فضاپیمای خورشیدی

اولین فضاپیمای خورشیدی جهان که به کاسموس یک معروف است نتوانست در مدار قرار گیرد

  این فضاپیما که قرار بود در فاصله 825 کیلومتری در مدار زمین قرار گیرد و نیروی لازمه ی آن توسط انرژی خورشیدی تامین شود ، در  روز سه شنبه به همراه یک موشک بالستیک توسط یک زیر دریایی هسته ای روسی در دریای بارنتس  به فضا پرتاپ شد .اما موشک بالستیک ولنا حامل  کاسموس 1 ، هشتاد و سه ثانیه پس از پرتاپ از مسیر تعیین شده خارج شد و نخستین ماموریت خورشیدی جهان  لغو شد.

 

  منبع : planetary.org

 

 

افزایش روزافزون روشنایی دنباله دار لینیر c2005/k2

روشنایی دنباله دار لینیر c2005/k2  روز به روز در حال افزایش است

 

اکنون درخشانترین دنباله دار در آسمان Machholz یا Tempel 1 نیست ؛ بلکه بنام LINEAR ( c2005/k2 ) است که از 15 ژوئن به بعد در قدر 5/8 شروع به درخشیدن کرده است . این دنباله دار با یک تلسکوپ در شمال غربی آسمان و در تاریک و روشن غروب رویت پذیر است اما وضعیت تنها برای چند روز به همین منوال خواهد بود . در واقع به شکلی ناگهانی شروع به درخشیدن کرد . تصاویر CCD که راصدان اهل اروپا و ایالات متحده تهیه کرده اند جرمی شبیه به خرده هسته را در کنار هسته اصلی نشان می دهد . هسته ثانویه در قدر 17 چون قطره ای در شمال شرقی هسته اصلی قرار دارد و بتدریج در مسیر گیسوی دنباله دار تشکیل شده است . LINEAR دراوایل ماه ژوئن از قدر 12 به قدر 9 نایل آمد .برای مثال زمانیکه یک دنباله دار متلاشی می شود مواد یخی تازه از درون هسته به بیرون می تراود و امواج خورشیدی سبب تولید گاز و غبار و در نتیجه درخشان شدن جرم می شود .

هم اکنون بهترین زمان برای رصد این دنباله دار است زیرا هنوز به طور کامل به درون تاریک و روشن وارد نشده است .

برای راصدان عرض جغرافیایی 40 درجه شمالی این دنباله دار در این روزها 30 درجه بر فراز افق شمال غربی در صورت فلکی سیاهگوش قرار دارد .

  

  منبع : Skyandtelescope

  نويسنده  : محمد سلطانی

 

طراحي فضاپيمايي براي بررسي و مطالعه پلوتو

مركز پرواز فضايي گودارد ناساGoddard Space Flight Center (GSFC) در حال طراحي فضاپيمايي براي بررسي و مطالعه پلوتو، آخرين سياره منظومه شمسي مي باشد.

 

از سطح تمام سيارات منظومه شمسي به كمك فضاپيما هايي كه به فضا فرستاده مي شوند، عكس برداري شده است. و دانشمندان توانسته اند به اطلاعاتي از اين سيارات دست يابند. اما در ميان سيارات منظومه شمسي، سياره اي كه كمتر به آن توجه شده و اطلاعات كمتري از آن در اختيار بشر قرار گرفته، پلوتو است.

 

 

مركز پرواز فضايي گودارد ناساGoddard Space Flight Center (GSFC) در حال طراحي فضاپيمايي براي بررسي و مطالعه پلوتو، آخرين سياره منظومه شمسي مي باشد. افق جديد(New Horizons) نام اين فضا پيما، قرار است در ژانويه سال 2006 پرتاپ شود و درسال 2015 م به مقصد خود پلوتو برسد. و همچنين بخشي از ماموريت اين فضاپيما آنست كه اطلاعاتي را در مورد قمر پلوتو، چارون Charon جمع آوري كند. قرار است كه اعضاي تيم اين مركز به مدت سه ماه بر روي اين فضاپيما كار كنند تا بتوانند آن را براي ماموريتش آماده كنند. در اين فضاپيما از تجهيزات مكملي استفاده شده است. برخي از ابزار مورد استفاده در اين فضاپيما وظيفه عكس برداري و تهيه نقشه سطح اين سياره را دارند و ديگر ابزار به كمك اين نقشه مي توانند ميزان پراكندگي و توزيع مولكول هاي نيتروژن، متان، كربن منوكسيد و آب كه به صورت منجمد در سطح اين سياره قرار دارد، را نشان دهند.

 

 

  منبع : universetoday.com

  نويسنده  : احمد شکیب

 

خواهری برای زمین

منجمان سياره‌اي را در خارج از منظومه شمسي كشف كرده‌اند كه بيش از هر سياره خارجي ديگري كه تا به امروز كشف شده به زمين شباهت دارد.

 

جرم اين سياره تنها هفت برابر زمين است و در اطراف ستاره‌اي بسيار شبيه به خورشيد مي‌گردد.  تاكنون در حدود 150 سياره در اطراف ساير ستارگان كشف شده كه جملگي بزرگتر از اورانوس هستند، سياره‌اي كه جرم آن 15 برابر زمين است. اين جرم آسماني ممكن است نخستين سياره خاكي باشد كه در اطراف ستاره‌اي مشابه خورشيد كشف مي شود. اين «ابرزمين» در اطراف ستاره‌اي در فاصله 15 سال نوري در جهت برج دلو (Aquarius) مي گردد. اين ستاره همچنين داراي دو سياره ديگر در ابعاد مشتري است.

 

سياره تازه هر دو روز يك بار حول ستاره مركزي مي گردد و چنان به سطح ستاره نزديك است كه درجه حرارت آن احتمالا به 200 تا 400 درجه سانتيگراد مي رسد بنابراين براي پيدايش حيات از نوعي كه ما مي شناسيم بيش از حد داغ است. اين سياره با استفاده از تكنيك معروف به «تكانه» كشف شد: قوه جاذبه سياره باعث تكانه هاي بسيار خفيفي در ستاره مادر مي شود. اين تكانه ها در طيف نوري ساطع شده از ستاره قابل شناسايي است. ماهيت اين طيف هاي نوري مي تواند جزئياتي مانند جرم و زمان سير مداري سياره را فاش كند.

 

استيو ووت، استاد نجوم و اخترفيزيك در دانشگاه كاليفرنيا در «سانتا كروز» كه از اعضاي تيم تحقيق است گفت: «ما بي وقفه در حال شكستن مرزها و كشف سيارات تازه هستيم و به كشف سيارات شبيه به زمين نزديك و نزديكتر مي شويم.» به گزارش ايسنا به نقل از بي‌بي‌سي، هرچند تيم كاشفان هيچ گونه شاهد مستقيمي داير بر خاكي بودن اين سياره در دست ندارد، اما جرم كم و در نتيجه قوه جاذبه نسبتا ضعيف آن باعث مي شود دانشمندان گمان كنند نتواند مانند سيارات عظيم گازي چون مشتري، گاز را در اطراف خود نگاه دارد.

 

تاكنون كشف سه سياره ظاهرا خاكي ديگر گزارش شده است اما آنها در اطراف تپ اخترها (پالسار) كه لاشه ستارگان منفجر شده هستند مي گردند. جفري مارسي، استاد نجوم در دانشگاه كاليفرنيا در بركلي گفت:«اين سياره به پرسشي كهن پاسخ مي دهد.» «بيش از دو هزار سال قبل، ارسطو و اپيكوروس، درباره وجود يا عدم وجود سيارات شبيه به زمين مجادله كردند. اكنون براي نخستين بار، ما شاهدي داير بر وجود سياره‌اي خاكي در اطراف يك ستاره معمولي پيدا كرده ايم.» پروفسور مارسي، دكتر ووت، دكتر پل باتلر از موسسه كارنگي واشنگتن و ساير اعضاي تيم تحقيق اين مطالعه را به كمك رصدخانه كك (Keck) در هاوايي انجام دادند.

 

 

  منبع : Spaceflightnow

  نويسنده  : محسن بختیار

 

فضاپيماي Deep Impact در نزديكي هدف

فضاپيماي Deep Impact (برخورد عميق) ناسا كه به مدت 173 روز مسافت 431 ميليون كيلومتر را پيموده در 4 جولاي مصادف با 13 تيرماه سال جاري در نزديكي  دنباله دار Temple 1 قرار مي گيرد. اين فضاپيما در شامگاه 12 تيرماه در مسير اين  دنباله دار، به اندازه يك متر بزرگتر مي شود. 13 تيرماه اين فضاپيما با نزديك شدن به اين  دنباله دار، به مدت 13 دقيقه به عكس برداري و طيف سنجي از اين  دنباله دار مي پردازد و سپس اين داده ها را به زمين منتقل مي كند. و دانشمندان به كمك اين داده ها و كار كردن بر آن ها، مي توانند ماهيت و ساختار اين  دنباله دار را آشكار سازند. اندازه اين  دنباله دار حدود نصف جزيره مان هاتان(جزيره اي كه در شرق ايالت نيويورك مي باشد) است و با سرعت 37100 كيلومتر بر ساعت در اعماق فضا سير مي كند. مديريت اين ماموريت بر عهده دانشگاه مريلند (Maryland University) مي باشد.

 

 

  منبع : http://www.universetoday.com

  نويسنده  : احمد شکیب

 

کشف دهانه ای شگفت انگیز در تیتان

طی پرواز اخیر کاسینی از نزدیکی تیتان مدارک  و شواهدی نو دال بر وجود دهانه هایی که دانشمندان سالهاست انتظارشان را می کشند , یافت شد.

در 26 اکتبر 2004 کاسینی از تیتان گذری کرد  و تصاویر بسیار مفیدی را ارسال نمود . کادر سمت چپ که با کیفیت بالایی (30 کیلومتر بر پیکسل) تهیه شده محل فرود موفقیت آمیز کاوشگر تیتان پیمای هویگنس را نشان می دهد و در قسمت راست دهانه یاد شده بخوبی مشخص شده است .

  طی پرواز اخیر کاسینی از نزدیکی تیتان مدارک  و شواهدی نو دال بر وجود یکی از همان دهانه هایی که دانشمندان سالهاست انتظارشان را می کشند و میتواند عاملی مهم و اساسی برای وجود متان در جو تیتان ، این قمر شگفت انگیز زحل باشد .  

این تصاویر در ناحیه فروسرخ امواج الکترومغناطیس برداشت شده است و نمایش دهنده ناحیه ای مدور با قطر تقریبی 30 کیلومتر است که شبیه به هیچیک از همنوعان خود در دیگر اقمار یخ زده کیوان نیست . دانشمندان این عارضه را به عنوان دهانه ای یخی که چون گنبدی ترقی کرده و دود یخ زده ای از متان را به جو تیتان تزریق می کند ، یاد می کنند.

دکتر Christophe Sotin گفت : پیش از این ، نظریه غالب وتوصیفگر وجود متان در جو قمر از دریاچه ای سراسری و غنی مملو از متان و هیدروژن حکایت می کرد .   او افزود : پیرو بازدید ها و نتایج کسب شده از کاوشگر هویگنس دریافتیم هیچ خبری از این دریاچه نیست .بزرگترین ماه کیوان ، تنها قمر شناخته شده ای است که اتمسفر با معنای آن تفکر دانشمندان را غرق در خود می کند و از ترکیب اصلی ازت (نیتروژن) با دو تا سه درصد متان   پدید آمده است . یکی از مهمترین اهداف ماموریت بی همتای کاسینی شناسایی عامل تجدید نسل متان یا به دیگر کلام چگونه تغذیه شدن اتمسفر و سیر شدن آن است . از طرفی هم   این جو چگال عکاسی در نورمرئی را از سطح سیاره بسیار متفاوت کرده است. اما دید فرو سرخی همچون دید بصری به ما کمک می کند و نقشه برداری طیفی فروسرخی هم ارزیابی ( تناظر میان عوارض) را ازمیان جو مبهم تیتان میسر می سازد .

جزئیات ناحیه مدور بخوبی نشان داده شده است ؛  و دانشمندان گمان می برند دهانه ای یخی است و بهترین نامزد برای تامین متان جوی قمرمی باشد . این تصویر در طول موجی بیش از 3/1 میکرون تهیه شده است . شش تصویر ابتدایی در شش قاب فروسرخی گرفته شده اند ؛ آخرین آنها یک یک تصویر مرکب رنگی است (قرمز=7/2 میکرون ، سبز=0/2 میکرون و آبی=6/1 میکرون) .  

 

این نماها بوسیله ادوات طیف سنجی مرئی و فروسرخی کاسینی تهیه شده که ناحیه ای 150 کیلومتری را پوشش می دهد . همنطور که اشاره شد این سیمای دایره ای شکل قطری 30 کیلومتری بهمراه دو بال گسترش یافته در در نواحی غربی می باشد .

این عارضه همچون دهانه هایی است که در زمین و نیز در زهره وجود دارد و دارای لایه های روی هم افتاده ماده ناشی از جریان هاست . دکتر Bonnie Buratti اظهار داشت : همه ما به وجود آتشفشان ها در تیتان معتقدیم و اخیراً شواهد متقاعد کننده ای حاکی از وجود آنها یافته ایم . این دقیقاً همان چیزی است که ما به دنبال آن هستیم . در مرکز این منطقه دانشمندان به وضوح محل تاریکی را مشاهده کردند که چون کاسه ای بر سر مواد مذاب استقرار یافته است . فوران ماده از این دهانه می تواند مخلوطی از یخ آب و متان باشد که احتمالاً با دیگر یخ ها و هیدروژن نیز ترکیب یافته اند .انرژی ناشی از گرمای درونی این منبع شاید سبب اصلی بالا آمدن این مواد ، تبخیر و به سطح رسیدن آنها باشد .

در آینده بازدیدهای جدید دیگری صورت خواهد گرفت که تصمیم می گیرند آیا نیروهای جزر و مدی می توانند گرمای کافی برای پیش راندن دهانه را تولید کنند یا پای دیگر منابع در این میان است . کاوشگر تحقیقاتی آژانس فضایی اروپا (ESA ) ، هویگنس ، بیننده کانالهایی تاریک و سیاه در سطح تیتان بوده است  احتمالاً عامل ایجاد آن ها فرسایش تدریجی بوسیله متان مایع یا بارش های متانی است . هویگنس سوار بر کاسینی رفته رفته به تیتان نزدیک شد و پس از رها شدن در ژانویه 2005 سطح آن را لمس کرد . دانشمندان نظریات دیگری را نیز مطرح کرده اند . آنها می گویند این تصویرنمیتواند نشانگر یک لکه ابر بوده باشد ، زیرا حرکتی از خود نشان نداده است . تفسیر دیگر آن است که یک توده از ذرات جامد بوسیله گاز یا مایع انتقال داده شده اند و مانند تلماسه های شنی در زمین چهره می نمایاند اما بدلیل عواملی چون باد شکل آن دچار دگرگونی شده است .

 

این اطلاعات در 26 اکتبر 2004 با گذر کاسینی از فاصله 1200 کیلومتری سطح تیتان بدست آمده است .
در طول دوره 4 ساله ماموریت کاسینی 45 پرواز بر فراز تیتان پیشبینی شده است که با این حساب برنامه بعدی آن در 22 آگوست 2005 عملی خواهد شد .

 

 

 

این تصویر نیزاز تصاویر فروسرخی است که اختلاف در دگرگونی   درخشندگی و شالود ه آنرا چون یک نقشه زمینی نشان می دهد . خطوط سیاه کانالها را می نمایانند و فعالیت های دهانه نیز به تصویر کشیده شده است .

 

 


 

 

 


  منبع : Spaceflightnow
  نويسنده
 : محمد سلطانی 

 

تصوير جديدي از هابل : نمايشي از باقيمانده ابرنواختر

جرمي توفاني و نامنظم از گاز و غبار در اين تصوير تلسكوپ فضائي هابل در نزديكي بقاياي ابر نو اختري كه با نام N 63 A  ناميده شده ديده مي شود. اين جرم از بقاياي ستاره بزرگي است كه پس از انفجار ، لايه‌هاي گازي آن در حال فوران به داخل يك منطقه آشفته‌اند .  باقيمانده ابرنواختر يكي از اعضاء N 63  است كه يك منطقه ستاره اي شكل در ابر ماژلاني بزرگ    LMC   ( Large magellanic claud  )  است و از نيمكره جنوبي آن قابل رؤيت است. LMC كهكشان نامنظمي است كه در فاصله 160000 سال نوري از كهكشان راه شيري قرار گرفته است. LMC نمونه‌هاي بسيار خوبي از تشكيل ستاره‌هاي فعال و باقيمانده ابر نواخترها را در اختيار ما قرار مي‌دهد كه بوسيله تلسكوپ هابل قابل مطالعه‌اند . بسياري از ستاره‌هائي كه درمحوطه N 63 A قرار دارند بسيار بزرگتر از خورشيداند. چنين ستارة حجيمي ، بادهاي ستاره‌اي چنان عظيمي توليد مي‌كند كه مي‌تواند محيط اطراف آن را از هر چيزي تخليه كند . و حباب فوران باد تشكيل دهد . تصور مي‌شود ابر نواختري كه N 63 A را بوجود آورده ، درون گودال چنين حباب فوراني‌اي منفجر شده است كه  آن نيز در يك بخش انبوهي از فضاي بين ستاره‌اي LMC جاي گرفته است .

 

تصاوير مادون قرمز ، ايكس ري و امواج راديوئي بدست آمده از بقاياي اين ابرنواختر نشان دهنده آن است كه حباب منبسط بسيار بزرگتر از آني است كه هابل قادر به ديدي اپتيكي از آن باشد . ميني ابرها وكوچك ابرهاي عجيبي كه بسيار چگال‌تر از آن هستند كه بادهاي ستاره‌اي بتوانند آنها را از محيط پيرامون تخليه كنند ، در فضاي داخلي حباب غوطه ورند . ابرنواختر موج تكانه‌اي انتشاري توليد مي‌كند كه حركت مداوم و سريعي را در فضاي كم چگال داخلي حباب انجام مي‌دهد و اين كوچك ابرها را حركت داده و به قطعات كوچكتر تبديل مي‌كند.

 

اينطور كه از تصاوير هابل برمي‌آيد ، N 63 A  هنوز جوان است و تكان هاي شديد آن بيشتر موجب نابودي ابرهاي گاز محصور شده آن مي‌شود تا اينكه باعث  فروريختن آنها و شكل گرفتن ستاره‌هاي جديد شود . اطلاعات بدست آمده از ساير آشكارسازها در طول موج‌هاي گوناگون حاكي از تشكيل ستاره‌هائي در فاصلة 10 تا 15 سال نوري از  N 63 A  است . طي چند ميليون سال بقاياي ابرنواختر N 63 A به منطقة تشكيل ستاره خواهد رسيد و شايد در آنجا كراتي در اطراف ستاره‌هاي خورشيدي تشكيل دهد، منظومه‌اي بسيار شبيه به ابتداي تاريخ منظومة شمسي.

 

 

  منبع : Spaceref

  نويسنده  : عباس فقهي

 

شبيه سازي كل هستي

يك گروه بين المللي از محققان برنامه اي كامپيوتري طراحي كرده اند كه رشد و انبساط جهان را پس از انفجار بزرگ (Big Bang) شبيه سازي مي كند

 

كه شامل اطلاعاتي از كهكشانها ، خوشه ها و اختروش ها است . شبيه سازي هزاره ، 10 ميليارد ذرات مجازي را بكار برده و حركت آنها را در 2 ميليارد سال نوري مكعب فضائي به همانگونه كه هستي تكامل يافته ترسيم كرده است. اين فضاي شبيه سازي شده شامل 20 ميليون كهكشان مجازي است و انرژي تاريك منبسط كننده هستي ، ماده تاريك سرد cold dark matter) ) و ماده منظم ( regular matter) راشرح مي دهد .

 

  

ائتلاف سنبله یا  (Virgo Constrium) يك گروه بين المللي از اختر شناسان انگلستان، ژاپن ، كانادا ، آلمان و ايالات متحده در تاريخ 2 ژوئن اولين نتايج واقعي ترين و بزرگترين شبيه سازي كه تاكنون تكامل ساختاركيهان و تشكيل كهكشانهاواختروشها راشبيه سازي ميكند منتشر كردند . اين گزارش نشان مي دهد كه چگونه چنين اطلاعات شبيه سازي شده به نقشه هاي ديداري عظيم ، ميتواند پروسه هاي فيزيكي را كه پشت پرده تكامل و ساخت كهكشانهاي حقيقي و سياه چاله هاقرار دارند  آشكار كند.

 

در شبيه سازي هزاره ("Millennium Simulation")  ازبيش از  10 ميليارد جرم براي ترسيم تكامل توزيع ذرات در فضائي سه بعدي به طول 2 ميليارد سال نوري استفاده شده است . بدين منظور از ابررايانه انجمن ماكس پلانك در گارشينگ آلمان به مدت يك ماه استفاده شد. با بكار گيري تكنيك هاي پيچيده مدل سازي در حجمي معادل 25 ترابايت ( 20 ميليون مگابايت ) اين محققان قادرند گذشته تكاملي نزديك به 20 ميليون كهكشان و سياه چاله هاي بسيار عظيمي كه بعضاً به شكل اختروش ها در قلب آنها مشاهده مي شوند  بررسي نمايند .

 

تلسكوپهايي كه به آشكار سازهاي امواج مايكروويومجهز هستند قادراند تصاويري از زماني كه هستي فقط 400000 سال عمر داشت به دست دهند . تنها ساختار آن زمان موج هاي ضعيفي در درياي يكنواختي از ذرات و تشعشعات بودند . سپس قوه جاذبه باعث تكامل  اين تشعشعات به صورت ساختارهاي با شكوهي كه امروزه مي بينيم شد . اين همان پيشرفت و تكاملي است كه شبيه سازي هزاره براي بررسي آن طراحي شده است با اهداف توا‎ُم بررسي اين موضوع كه اين نمونه براي تكامل كيهان براستي سازگار و نامتناقض با آنچه كه ما مشاهده مي كنيم هست ، وكاوش فيزيك مختلط كه منجر به كهكشانها و سياه چاله هاي مركزي آنها شد.پيشرفت هاي اخير در علم كيهان شناسي حاكي از آن است كه 70 درصد عالم هستي شامل انرژي تاريك (dark energy) است .ميدان نيروي مرموزي كه باعث انبساط سريع روز افزون هستي مي شود . حدود يك چهارم ديگر شامل جرم تاريك سرد است، نوع جديدي از ذره ابتدائي كه هنوز نمونه اي از آن مستقيماً بر روي زمين كشف نشده است،و تنها در حدود 5 درصد هستي از ماده معمول اتمي كه ما با آن آشنا هستيم تشكيل شده كه بيشترين سهم آن هم مربوط به اتم هاي هيدروژن و هليوم است ، تمامي اين اجزا در شبيه سازي هزاره مورد استفاده قرار گرفته اند. در بخش طبيعي آنها دانشمندان اين گروه اين شبيه سازي را براي مطالعه تكامل ابتدائي سياه چاله ها بكار مي برند.

 

 SDSS(Sloan Digital Sky Survey ) شماري از اختروش هاي بسياردرخشان و دوري را كشف كرده كه در دسته سياه چاله هائي پديدار مي شوند كه حداقل يك ميليارد برابر جرم خورشيد در زماني كه هستي كمتر از يك دهم عمر كنوني آن را داشت قرار دارند.

 

دكتر ولكا اسپرينگل مي گويد: (رهبر پروژه هزاره و نويسنده مقاله ) بسياري از اخترشناسان بر اين باور بودند كه تطبيق رشد تدريجي ساختار پيش بيني شده ، با تصاوير استاندارد ناممكن است . وقتي كه ما مدل سازي كهكشان و تشكيل اختروش را آزمايش كرديم فهميديم كه سياه چاله هاي حجيم اندكي در مدت زماني كوتاه به شكل كاملي ميرسند تا اطلاعاتي در مورد اين اختروش هاي نادر به ما بدهند.شبيه سازي هزاره اولين ظهور كهكشان را هنگامي ارائه ميكند كه جهان فقط چند صد ميليون سال عمر داشت ، كه امروزه آنها به حجيم ترين كهكشانهاي واقع در مراكز بزرگترين خوشه هاي كهكشان تبديل شده اند .

 

براي پروفسور كارلوس فرنك ( عضو انستيتو كيهانشناسي كامپيوتري دانشگاه دورهام) و رئيس بخش انگليسي اين ائتلاف ، جالب ترين جنبه نتيجه مقدماتي، اين حقيقت است كه شبيه سازي هزاره براي اولين بار ثابت كرد كه الگوهاي مشخص در مورد توزيع جرم در دوران ابتداعي و همچنين نقشه هاي مايكروويو قابل رؤيت كماكان بايد ارائه شوند و در توزيع ديداري كهكشانها بايد قابل كشف باشند . اگر بتوانيم مارپيچ هاي باريون(baryon wiggles ) را به خوبي اندازه گيري كنيم آنها الگوهاي اندازه گيري استانداردي براي تعيين ژئومتري و تاريخ انبساط هستي و در نتيجه فهم ماهيت انرژي تاريك به ما ارائه ميدهند.

 

پروفسور ريچارد ويد ميگويد:

 

اين شبيه سازي ،تصاوير متناوبي توليد ميكند كه واقعه مهمي براي فهم چگونگي شكل ابتدائي هستي ارائه مي كند . شبيه سازي هزاره نمونه درخشاني از ارتباط بين تئوري و تجربه در اخترشناسي به عنوان جديدترين مشاهدات اخترفيزيكي اشياء است كه مي تواند براي تست پيش بيني هاي تئوري مدل هاي تاريخچه هستي مورد استفاده قرار گيرد.

 

طبق گفته پروفسور سيمون وايت ، جالب ترين و گسترده ترين كاربردهاي شبيه سازي هزاره هنوز قابل بررسي است . فعاليت هاي ديداري جديد ، اطلاعات دقيق بي سابقه اي را در اختيار ما قرار ميدهند ، وي اشاره ميكند ، توانائي ما براي پيش بيني نتايج تئوري هاي ما در صورتي كه بخواهيم اين اطلاعات را به نحو مؤثري براي فهم اصل و ماهيت جهان بكار بريم بايد به سطح دقيقي از تطبيق  برسيم. شبيه سازي هزاره ابزار منحصر بفردي است كه كارهاي زيادي ميتواند براي ما انجام دهد.بزرگترين رسالت ما در حال حاضر در دسترس قرار دادن اين توان براي اختر شناسان اقصي نقاط است تا آنها بتوانند اطلاعات مدلهاي كهكشان و شكل گيري اختروش هاي خودشان را به منظور ترجمه و تفسير وارد اين شبيه ساز كنند.

 

 

  منبع : universetoday.com

  نويسنده  : عباس فقهي

 

کشف بزرگی در یک سیستم دوتایی شامل دو کوتوله قهوه ای

 یک گروه از دانشمندان آمریکایی  موفق به کشف بزرگی در یک سیستم دوتایی شامل دو کوتوله قهوه ای شدند.

 

در نشست این هفته ی  انجمن نجوم آمریکا ، یک تیم شش نفره از دانشجویان گزارش کاملی از رصد های خود بر روی اولین سیستم دوتایی با دو کوتوله قهوه ای ، ارائه دادند .

 

این گروه با استفاده از تلسکوپ 1.3 متری اسمارت این دو کوتوله قهوه ای را در سحابی بزرگ جبار (  M42) زیر نظر گرفتند و با استفاده از اثر داپلر و خمش نور ، سرعت مداری و اندازه دو ستاره را تعیین نمودند .

 

مولفه اول این سیستم جرمی برابر 053/0 جرم خورشید و قطری معادل 89/0 قطر خورشید دارد و جرم مولفه دوم 034/0 جرم خورشید و قطرش 70/. برابر قطر خورشید میباشد ، این دو کوتوله در 78/9 روز مدار بزرگ خود را به دور مرکز جرمشان طی میکنند. به نظر میرسد این دو نیز مانند دیگر دوتایی ها از یک ابر گازی تشکیل شده باشند و دارای ترکیبات و سن  یکسان باشند . بنا به نظریه شکل گیری ستاره گان ستاره پر جرم تر باید داغ تر باشد اما در کمال شگفتی دمای مولفه کوچکتر 250 کلوین ( 4/270 فارنهایت ) و مولفه بزرگتر تنها 85/2 کلوین (67/4 فارنهایت ) میباشد.

 

سرپرست این گروه اظهار داشت: (( ما نمیدانیم چرا مولفه کوچکتر داغ تر است ، شاید کوتوله های قهوه ای از قانون شکل گیری ستارگان تبعیت نمیکنند و یا شاید مولفه کوچکتر کهن سال تر است که این بعید به نظر میرسد. )) به هر حال شاید این کشف منجر به تکمیل و یا اصلاح نظریه های اختر فیزیک شود.

 

  منبع : SkyandTelescope

  نويسنده  : محسن بختیار

 

ناسا نظریه دکتر بهرام مبشر را پذیرفت

تیمهای تلسکوپ های فضایی Spitzer  و hubble  قدمی تاره برای شناخت یک بچه کهکشان در عالم  برداشتند.

عکس ایسنا

 

دو تا از بزرگترین رصدخانه های ناسا یعنی تلسکوپ های فضایی هابل و اسپیتزر یک کهکشان فوق العاده پرجرم را در فضا شناسایی کردند که در دورترین فاصله هایی که تاکنون شناخته شده است رصد شده اند .  این از آن جهت برای اخترشناسان تعجب آور بود که اولین کهکشان ها در عالم عرفاً این گمان را به یدک می کشند که این توده های ستاره ای بسیار کوچکتر از آن هستند که پس از چندی با یکدیگر برخورد کنند و پدید آور کهکشان های بزرگتری چون راه شیری ما باشند .

 

دکتر بهرام مبشر از موسسه علوم تلسکوپ های فضایی که کاشف این کهکشان بوده است گفت : به نظر میرسد این کهکشان در ظرف صد میلیون سال اولیه پس از انفجار بزرگ بسرعت و به طرزی شگفت انگیزعظیم الجثه تر شده است . او افزود : این کهکشان تقریبا 8 بار بیشتر از راه شیری در ستارگان جرم سازی کرده است و تنها در یک لحظه شکل گیری ستارگان در آن متوقف شده است . به نظر می رسد این کهکشان به طور نا بهنگامی رشد کرده است .

این کهکشان با دقت زیادی به تقریباً 10000 کهکشان دیگر که در بسته ای کوچک ازآسمان قرار دارند و میدانهای فرا ژرف هابل نامیده می شوند اشاره می کند . در سایه تحقیقات هابل این منطقه ژرف ترین مناظر و تصاویر را بصورت مرئی و نزدیک به طول موج فروسرخ ازعالم به دست می دهد و نیز در عمیق ترین زمینه دید تلسکوپ فضایی اسپیتزر است که البته این دو بزرگترین رصدخانه های بنیادین پیمایش عمقی در آسمان هستند .

این کهکشان به دوری دورترین اجرام و کوازارهایی است که تاکنون شناخته شده اند . نوری که امروز از آن به ما می رسد در واقع سفر خود را زمانی آغاز کرده است که هستی تنها 800 میلیون سال عمر داشته است . دانشمندان با عکاسی از آن گمان می بردند کهکشانی بسیار جوان یا اصطلاحاً کهکشانی نوزاد را یافته اند ، اما در عوض کهکشانی نوجوان را آشکار کرده بودند که نسبت به کهکشانهای هم عصر کیهانی خود بسیار بزرگتر بوده است و پیش از این کاملاً به حد بلوغ رسیده بوده است . دوربین پیشرفته پیمایش آسمان هابل ( ACS) هرگز موفق به رویت این کهکشان نشده است . این در حالی است که در حقیقت میدان فرا ژرف هابل دورترین تصویر تهیه شده ای است که تاکنون   در نور مرئی از اعماق جهان بدست آمده است و نمایانگر این واقعیت است که نور آبی آن به جهت سفری  از نوع سال نوری و گذر از میان گاز های هیدروژن حائل جذب شده بوده است . ( همچون تلاش برای دیدن کف دریاچه ای که مملو از لجن است ) . فی الواقع این کهکشان با استفاده از دوربین فروسرخی هابل ( دوربین فروسرخی نزدیک ) و طیف نمایی چند جزئی ( NICMOS) و نیز با یک دوربین فروسرخی که بروی تلسکوپ بسیار بزرگی ( VLT) واقع در رصدخانه جنوبی اروپا نصب است روئت گردیده است . اما در این طول موج ها کهکشان بسیار کم نور و قرمز رنگ است . با این حال تعجب واقعی در آنجاست که چقدراین کهکشان در تصاویر اسپیتزر درخشان تر و واضح تر است و به راحتی آنرا در طول موجی 5 بار بلند تر از طول موج روئت شده بوسیله هابل آشکار میکند .

اسپیتزر به نور دریافتی از ستارگان پیرتر که باید بیشتر جرم کهکشان را شامل شوند حساس تر است و درخشندگی کهکشان براستی بر این مدعا که کهکشان بسیار پر جرم است اشاره دارد .


 

Mark Dickinson   از رصدخانه ملی مرئی ( NOAO) گفت : این کهکشان امروز باید یک زوج کهکشان عظیم باشد . او افزود : در آن زمان که گیتی تنها 800 میلیون سال سن داشته است این کهکشان واقعاً و به طور قطع غول پیکر بوده است . دکتر مبشر و همکاران او از طریق آمیختن اطلاعات ناشی از رصد های هابل ، اسپیتزر و VLT فاصله تااین کهکشان را تخمین زدند .این رصد ها جمعاً ردپای وسیعی را از طیف الکترومغناطیس – از طول موج مرئی تا نیمه های فروسرخ ( از 4/0 تا 8 میکرون ) – را پوشش می دهد .

درخشندگی نسبی ابن کهکشان در طول موج های مختلف با نظریه انبساط عالم به خوبی توافق دارد و به اخترشناسان اجازه میدهد تا با استفاده از سایر روشها فاصله را با تقریب مناسبی تخمین بزنند آنها در این زمان همچنیین می توانند تصویری از پیشروی کهکشان چه از نظر جرم ویا سن ستارگان بدست آورند . این تیم همچنان تلاش می کنند تا فاصله تخمینی را به وسیله سنجش طیف نمایی با بزرگترین تلسکوپ های مستقر در زمین یعنی VLT ، KECK و رصد خانه های GEMINI  به درستی تثبیت کنند . اما این کهکشان اثبات کرده است که برای رصد های زمینی سوژه ای بس کمنور و ضعیف است ؛ اگرچه در نتیجه رصدهای بسیاری در طول موج های متفاوت تاثیر رنگ در آن بسیار منحصر به فرد به نظر می رسد و آنرا از حیث جرم و اندازه بسیار عظیم الجثه معرفی می کند .

 بسیاری از اختر شناسان بر این باورند که کهکشانها پس از چندی اقدام به کوچک شدن می کنند و به ازای آن جرم خود را تقویت می نمایند . هرچند این موضوع به دکتر مبشر و همکاران او نظریاتی سنتی و قدیمی را گوشزد می کند که در آنها برخی کهکشان ها بطور یکپارچه متولد می شوند و به سرعت شکل می گیرند و در جمع کل همچون گذشته هستند .  برای چنین کهکشان بزرگی این باید به صورت یک رویداد انفجاری هولناک بوده باشد   و انرژی حاصل از ظهور سریع ستارگان احتمالاً به گرم کردن عالمی که پس از انفجار بزرگ سرد شده بوده است کمک کرده است .این حادثه زود هنگام ( 5 درصد اولیه عمر هستی ) زمینه ای پر ثمر برای انتظار تلسکوپ فضایی  James Webb (JWST) است که حساسیتی فروسرخی دارد تا شاید به تماشای ستارگان بسیار قدیمی که پس از مهبانگ مشتعل شده اند بپردازد .

 

به امید موفقیت هرچه بیشتر اخترشناسان ایرانی

 

دكتر بهرام مبشر در سال 1337 در تهران متولد شد، ديپلم رياضي را از دبيرستان البرز تهران و ليسانس فيزيك را از مدرسه عالي پارس دريافت كرد و سپس به انگلستان رفت و تحصيلات فوق ‌ليسانس و دكتراي خود را در رشته كيهان‌شناسي مشاهداتي در دانشگاه «دورهام» انگلستان پشت سر گذاشت.

وي پس از دريافت درجه فوق‌ليسانس مهندسي اپتوالكترونيك و ديپلم مهندسي ميكروويو از دانشگاه لندن، مدت هشت سال در اين دانشگاه (كالج سلطنتي) به تدريس و تحقيق اشتغال داشته و از چند سال قبل در انستيتو تلسكوپ فضايي هابل در ناسا فعاليت دارد. دكتر مبشر در حال حاضر نماينده سازمان فضايي اروپا (ESA) در ناسا و مسئول آشكارساز nikmouse تلسكوپ فضايي هابل است.

 

 

 

 

 


  منبع : Parssky.com
  نويسنده
 : محمد سلطانی

 

دو ستاره ریزنقش سفید در حال ترکیب

دانشمندان با استفاده از رصد خانه پرتو ايکس چاندرا , مدرکي  از دو ستاره ريزنقش سفيد يافتند که در حال گردش به دور يکديگر در چنگ مرگ ,عازم ترکيب شدن هستند.

 

اطلاعات نشان مي دهند که امواج گرانشي , انرژي را به خارج از سيستم ستاره اي با سرعتي حيرت آور حمل مي کنند, که يک موضوع عمده براي طراحي ماموريتهاي آينده به کشف مستقيم اين حرکت موجي در فضا -زمان را سبب مي شود.

 

 

 

طبق نظریه نسبیت عام انشتین ستاره های دوتایی باید  امواج گرانشی را با سرعت نور منتشر کنند و این امر باعث میشود که این دو ستاره به هم نزدیک تر شوند .

  

در حاليکه  دو ستاره به يکديگر نزديکتر مي شوند, دوره زماني مدار کاهش يافته و اين مي تواند بوسيله رصد خانه چاندرا اندازه گيري شود.دوره زماني مداري اين سيستم کاهشي به اندازه 1.2 ميلي ثانيه در هر سال دارد.اين نرخ با تلفات انرژي  ناشي از امواج گرانشي در تئوري  که پيشگويي شده بود سازگار است.سيستمي شناخته شده مانند RX J0806.3+1527  يا  J0806 است.جفت ريزنقش سفيد در سيستم J0806 ميتواند کوچکترين مدار از هر سيستم دوتايي شناخته شده اي را دارا باشد.ستاره ها فقط در حدود 50.000 مايل دورتر از يکديگر , يک پنجم  زمين تا ماه فاصله دارند.تاد استروماير از مرکز فضايي گدارد در نشست انجمن اخترشتاسي  اطلاعاتي ارائه کرد:"اگر تائيد شود.

J0806 مي تواند يکي از درخشانترين منابع امواج گرانشي در کهکشان ما باشد."ريز نقشهاي سفيد بقايايي از ستاره هايي هستند که تمام سوختشان استفاده شده ,که همراه با ستاره هاي نوتروني و سياهچاله ها ,اجرام متراکم  خوانده مي شوند, زيرا آنها مقدار زيادي از جرم را در حجمي کوچک جاي مي دهند.جرم هر کدام از ريزنقشهاي سفيد در سيستم J0806 يک و نيم برابر خورشيد تخمين زده مي شود.با اينحال فقط در حدود اندازه زمين هستند.رصذخانه هاي اشعه ايکس و نوري تغييرات و دگرگونيهاي دوره اي 321.5 ثانيه اي يا  بطور دقيقتر بيش از 5 دقيقه از  اين سيستم نشان داده اند.مشاهدات در اين سيستم بیشتر احتمالا بر دوره زماني مداري سيستم ريزنقش سفيد است.

 

  منبع : Spaceflight now

  نويسنده  : همدم نیکخواه - محسن بختیار

 
صفحه 15 از 20