تند باد دريايي و طوفان قطب جنوب زحل با چشم پيشرفته ي كاسيني مشاهده شد كه ابرهاي سر به فلك كشيده آن را احاطه كرده است.
فيلم گرفته شده توسط دوربين كاسيني وزش بادهاي اطراف جنوب كره ي زحل را در جهت عقربه هاي ساعت به شدت 350 مايل در ساعت نشان مي دهد.اين دوربين سايه اي را كنار حلقه هاي بادهاي سر به فلك كشيده
اطراف قطب ودو بازو پيچ در پيچ ابرگسترده در حلقه مركزي نيز مشاهده نموده است.
اين ابرهاي حلقه اي(ميداني)20تا45مايل بالاترازابرهاي مركزطوفان،2تا5مايل بلندترازابرهاي طوفان وتندبادهاي دريايي زمين مي باشد.
ابرهايي كه حفره هاي عميقي دارند،شكل مشخصي ازتندبادهاي دريايي روي زمين هستند.آنهاجايي تشكيل مي شوندكه هواي مرطوب در ابتداي سطح اقيانوس جريان دارد وبه طورعمودي بالامي روندويك باران سنگيني
اطراف دايره دروني هوارهامي شود.كه همان حفره ي طوفان مي باشد.بنابراين مشخص نيست كه آيا چنين همرفت مرطوبي موجب راندن حركت طوفان زحل مي گردديانه؟ حفره تاريك در قطب،ابرهاوبازهاي مارپيچي باهم يك سيستم شبيه طوفان ايجاد مي كند.
تصاوير قطب جنوب زحل که توسط دو ابزار متفاوت كاسيني تهيه شده است.تصاوير آبي و قرمز موجود در رديف پايين توسط طيف سنج نقشه اي مادون قرمز و بصري گرفته شده است.اين تصاوير به ترتيب افزايش طول موج نانومتر مرتب گرديده اند.
ابرهاي حفره ي چشمي روي هيچ سياره ي ديگري به جز زمين يافت نشده است.لكه هاي بزرگ مشتري ، كه بزرگتر از طوفان خورشيدي زحل است، هيچ حفره ي چشمي ندارد و به طور نسبي در مركز آرام مي باشد. اين طوفان زحلي عظيم متفاوت از طوفان دريايي كره ي زمين است. زيرا متصل به قطب شده و همانند طوفان زميني سرگردان نيست و همچنين زحل يك سياره ي گازي است و طوفاني بدون اقيانوس در قسمت پايين آن وجود دارد.
در تصاوير كاسيني، حفره در طول موجهاي روشن تاريك به نظر مي رسد.جايي كه گاز متان را جذب مي كند، بلندترين ابرهاقابل ديد هستند.آقاي كوين،اچ،بينز از تيم طيف سنج مادون قرمز قابل ديد كاسيني در آذمايشگاه رانشي(نيروي رانشي)جت ناسا،پاسادناكاليف مي گويد:
آسمان روشن بالاي حفره به نظرمي رسد
به سمت پايين گسترده شده است به سطحي كه تقريبا دو برابرعمق سطح ابرهاي معمولي روي سياره ي زحل مشاهده
شده است.اين تصاوير عميق ترين منظره را از سياره ي زحل با طول موجهاي وسيع به ما نشان مي دهد و يك مجموعه ي شگفت انگيز از ابرهاي تاريك در زير حفره نشان مي دهد.
داده هاي كاسيني در اين تصوير ارايه شده كه اثبات منطقه ي گرم را در حفره ي يك طوفان متصل به قطب جنوب زحل نشان مي دهد. تصوير داده هاي دمايي را از سفينه ي فضايي كاسيني ،تركيب طيف سنج مادون قرمز روي يك تصوير از تصاوير زير سيستم علمي دوربين زاويه – عرض نشان مي دهد.
تصاوير مادون قرمز گرفته شده توسط تلسكوپ كك در مايوناكي،طيف سنج مادون قرمز مركب كاسيني اين امر را با تفكيك نقشه هاي دمايي منطقه اي اثبات نموده است.طيف سنج يك افزايش دماي حدود 4 درجه ي را در قطب مشاهده كرده است.ابزارهايي دماهاي بالا را در تروپسفر بالاتر و استراتوسفر و مناطقي در اتمسفر توسط ابزارهاي تصويري كاسيني اندازه گيري كرده است. بالاي قطب جنوب ارتفاع اين بادها كاهش مي يابد و اتمسفر تنزل پيدا مي كند و فشرده و گرم مي شود.اين بيانيه توسط ريچارد اكتر برگ،عضو تيم طيف سنج مادون قرمز در مركز پرواز فضايي گدارد،گرين بلت بيان گرديد.
مشاهدات اين چند سال اخير،به دانشمندان كمك خواهد كرد تا نقش فصلها را در هواشناسي قطب جنوب زحل دريابند.
ماموريتهاي كاسيني_هويگنس يك پروژه با همكاري ناسا،آژانس فضايي اروپا و آژانس فضايي ايتاليا است.
منبع : spaceflightnow
نويسنده : معصومه توكلي