بر خلاف آنچه تا کنون تصور می رفته است ,عامل اصلی انقراض دایناسورها و هم عصرانشان شهاب سنگ معروف "چیکسولوب"* نمی باشد. به اعتقاد برخی فسیل شناسان اصابت شهاب سنگهای متعددبه زمین, آتشفشانهای مهیب و پرقدرت شبه قاره هند و نهایتا تغییرات آب و هوایی در پایان دوره" کریتاسیوس" همگی در نابودی دایناسورها نقش داشتند.

 ( توجه : چنانچه به اطلاعات کامل تری پیرامون انقراض دایناسورها، جدیدترین یافته ها پیرامون دایناسورها و اخبار مربوط به دایناسورها نیازمندید بر روی لینک مقابل کلیک کنید: Dino Dinosaur

همچنین در صورت تمایل به گفتگو پیرامون دایناسورها، و آشنایی با تمام گونه های دایناسورها بر روی لینک مقابل کلیک نمایید: Dinosaurs )

 دانشمندان موفق به کشف نوع خاصی از میکروب ها شدند که قادر به زندگی و رشد بر روی مریخ هستند.

تصاویر مربوط به دو میکرو ارگانیسم تازه کشف شده

از هنگامی که انسان شروع به مطالعه و کاوش پیرامون جهان اطراف خود کرده است سوالهای بسیاری ذهن او را به خود مشغول کرده است. هرچه بیشتر درک می کند در می یابد که کمتر می داند. یکی از سوال های بنیادین این موجود دو پا همواره بر این بوده است که آیا به غیر از کره خاکی خودمان حیات در جای دیگری از این جهان پهناور وجود دارد ؟ نزدیکتر بیائیم...در منظومه شمسی خودمان چطور ؟ آیا موجودات زنده ای که تا به حال آنها را شناخته ایم می توانند در شرایط محیطی سیاره ای مانند مریخ رشد کنند ؟ اگر چندی پیش این سوال را از سیاره شناسان می پرسیدید جوابتان منفی بود ولی حالا با یافته ای که جدیدا به دست آمد می توان گفت که این امر امکان پذیر است. در مطالعات آزمايشگاهي كه اخیرا انجام شد و حدود دو سال به طول انجامید، محققان در یافتند كه برخي از ميكروارگانيسم‌ها وجود دارند كه با برخورداري از قابليتي همچون تطابق خود با محيط هاي بسيار سرد، نه تنها در محيط هاي نامطلوب به حيات خود ادامه مي‌دهند، بلكه حتي در دمای 30 درجه فارنهايت هم می توانند تكثير شوند. اين ميكروب‌ها هم چنين از مكانيسم دفاعي جالبی برخوردارند كه از آنها در برابر دماي بسيار سرد محافظت مي‌كنند. این نوع از موجودات زنده می توانند در شرایط سیاره مریخ نظیر فشار و آب بسیار کم دوام بیاورند و حتی رشد کنند. این دو نوع میکرو ارگانیسم تازه کشف شده که با نامهای " هالوفیل " و " متانوژن " شناخته می شوند هر کدام شرایط رشد مخصوص به خود را دارند. هالوفیل ها در دمای 30 درجه فارنهایت هم قابلیت رشد کردن دارند و حتی می توانند در زیر سطح مریخ با وجود آب شور زندگی کنند. متانوژن ها در دمای 28 درجه فارنهایت نیز زندگی می کنند و خصوصیت بارزشان تکثیر شدن در محیط بدون اکسیژن است.این نوع می تواند متان نیز تولید کند. دانشمندان پس از بررسی انواع زیادی از میکروارگانیسم ها در شرایط سخت آزمایشگاهی توانستند این دو نوع موجود تک سلولی را بیابند که هر دو از انواع آزمایش ها سر بلند بیرون آمده بودند. با مطالعات بیشتری که انجام شد محققان دریافتند که این دو نوع میکروب نه تنها می توانند بر روی مریخ زندگی کنند بلکه قابلیت رشد در سایر سیارات مریخ مانند را نیز دارند. در کهکشان راه شیری اغلب ستاره ها از خورشید ما سردتر هستند و به طبع نواحی اطرافشان دارای دمای کم است. بنابراین سیاراتی که در این منظومه ها شکل می گیرند دنیاهائی سرد و خاموش هستند. با کشف این دو نوع میکروب دانشمندان امیدوارند که بتوانند میکروارگانیسم های دیگری را با خصوصیات متفاوت در این نوع سیارات بیابند. تا به حال اخترشناسان توانسته اند 200 ستاره خورشید مانند را که احتمال حیات در سیاره های اطراف آنها بیشتر از سایر سیاره ها است کشف کنند. 

  منبع : universeToday.com

  نويسنده  : علی پزشکی

در طی یک دهه جستجو اخترشناسان توانسته اند دویست سیاره فرا خورشیدی را کشف کنند. علاوه بر این با استفاده از شبیه سازی های رایانه ای شمار سیارات فرا خورشیدی قابل سکونت در اطراف ستارگان نیز محاسبه گردیده است.

دانشمندان قصد دارند در دهه آتی با استفاده از  SIM  (ماموریت تداخل سنجی فضایی ) به جستجوی و بررسی سیارات فرا خورشیدی بویژه سیارات زمین مانند بپردازند. سیاراتی که دارا ویژگی هایی مشابه ای مانند جرم و مدار گردش، با زمین باشند .به بیان دیگر نباید فاصله این سیارات با ستاره مادر بسیار زیاد و یا کم باشد.به عقیده دانشمندان در سطح و اتمسفر سیاراتی که دارای چنین ویژگی هایی هستند(جرم و...)به احتمال زیاد آب مایع نیز وجود دارد و در نتیجه می توانند پذیرای حیات باشند.

به عقیده متخصصین این پروژه در بررسی هایی که پیرامون صد و بیست ستاره منتخب (ستارگانی که احتمال وجود سیارات فرا خورشیدی در اطرافشان زیاد است) به عمل خواهد آمد،ماموریت SIM قابلیت جستجوی این اجرام را خواهد داشت:

این در حالی است که شمار ستارگانی که سیارات فرا خورشیدی با ابعادی برابر نپتون در اطراف شان وجود  دارند، به بیش از  دو هزار عدد نیز می رسد.

تمامی سیاراتی که در این ماموریت کشف خواهند شد به عنوان هدف ماموریت بعدی تحت عنوان جستجوگر سیارات زمین مانند محسوب می گردند؛ این ماموریت به جستجوی دقیق و مستقیم سیارات قابل سکونت و همچنین بررسی  آثار حیاتی آنان اختصاص خواهد داشت.

 در فهرست ستارگانی که SIM به جستجوی آنها برای یافتن سیارات فرا خورشیدی خواهد پرداخت،شش نام آشنا به چشم می خورد که همه ما کمابیش این ستارگان  را در آسمان شب  دیده ایم.

 -          شباهنگ ( شعرای یمانی) در صورت فلکی کلب اکبر  درخشان ترین ستاره آسمان شب.

 -          نسر طایر در صورت فلکی عقاب ، از مجموعه مثلث تابستانی

-          آلفا قنطورس از نزدیک ترین ستارگان به خورشید

 نمایی خیالی از SIM

 گزارشی از این تحقیقات در مجله انجمن نجوم پاسیفیک توسط جوزف کاتنزاریت،مایکل شائو،استفن آنوین آنجل تنر و جفری یو (از آزمایشگاه موتور های پیشران ناسا) در سپتامبر سال جاری به چاپ رسیده است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر پیرامون ماموریت SIM به آدرس زیر مراجعه نمایید

 http://planetquest.jpl.nasa.gov/SIM/sim_index.cfm

  منبع : nasa / SPACE FLIGHT NOW

  نويسنده  : اسماعیل مروجی

اخترشناسان به تازگی با استفاده از تلسکوپ 3.6 متری NTT توانستند از کم نور ترین کوتوله قهوه ای به طور مستقیم تصویر برداری کنند.به عقیده دانشمندان پس از این کشف ما با نسل جدیدی از سیستم های ستاره ای روبرو هستیم که علاوه بر سیارات اجرام ستاره ای را نیز در بر می گیرند.

 HD 3651B  با جرمی در حدود بیست تا شصت برابر سیاره مشتری، کم سو ترین همدم ستاره HD 3651 در فراسوی خورشید می باشد.فاصله این کوتوله قهوه ای تا ستاره مادر، شانزده بار از فاصله سیاره نپتون تا خورشید بیشتر است. کوتوله های قهوه ای ستارگان کوچکی هستند که برای سوزاندن هیدروژن جرم کافی ندارند.همچنین به علت فقدان گرمای کافی ،در مرکز آنها هم جوشی هسته ای هم صورت نمی گیرد. دمای سطحی یک کوتوله با گذشت زمان کاهش می یابد و به دمای سیاره نزدیک می شود. در نهایت درخشندگی بسیار اندک آشکار سازی آنها بسیار دشوار می کند.

ستاره HD 3651  با جرمی برابر خورشید در فاصله ی 36 سال نوری از ما در صورت فلکی حوت(ماهی) قرار دارد.تا مدت ها تصور می شد که این ستاره تنها میزبان سیاره ای فراخورشیدی می باشد؛ این سیاره نیز با جرمی کم تر از جرم زحل و فاصله ای کم تر از فاصله عطارد تا خورشید هر 62 روز یک بار به دور ستاره مادر در گردش است.

مار کوس موگرائر که مسئولیت هدایت این تحقیقات را بر عهده داشته می گوید: کشف جدید از اهمیت زیادی برخورداری است و می توان از ان نتیجه گرفت که سیارات و کوتوله های قهوه ای توانایی شکل گیری پیرامون یک ستاره مادر را دارا می باشند.

موگرائر به همراه تیم تحقیقاتی خود برای نخستین بار در سال 2003 میلادی با استفاده از تلسکوپ فرو سرخ 3.8 متری یوکیرت در ایالت هاوایی نقطه نورانی مبهمی در اطراف ستارهHD 3651  کشف کردند.سرانجام پس از 3 سال تحقیق و رصد های شبانه روزی با استفاده از تلسکوپ 3.6 متریNTT واقع در لاسی لا، آنها به این نتیجه رسیدند که نقطه نورانی ،ستاره ای در پس زمینه نبوده، بلکه یک کوتوله قهوه ای است.

 کوتوله قهوه ایHD 3651B   کم سو ترین همدم ستاره ای است که تا کنون به طور مستقیم کشف شده و علاوه بر این در ماموریت نقشه برداری از آسمان پالومار هم ثبت نشده است.به بیان دیگر به دلیل دمای پایین کوتوله قهوه ای که بین 500 تا 600 درجه سانتیگراد می باشد و همچنین جرم نسبتا اندک آن، سیصد هزار بار کم نور تر از خورشید بوده و در طیف فرو سرخ نیز قابل مشاهده نمی باشد. HD 3651B در دسته ستارگان کوتوله قهوه ای سردT )  ( جای می گیرد.

موگرائر می افزاید: با توجه به درخشندگی بسیار اندک کوتوله های قهوه ای سرد، جستجوی آنها در طیف فرو سرخ هم بسیار مشکل است به طوری که تا کنون تنها دو نوع از این گونه اجرام آن هم به طور غیر مستقیم کشف شده است.مطالعه کوتوله های قهوه ای نقش بسیار مهمی در افزایش دانش ما نسبت به  اجزای تشکیل دهنده اتمسفر آنها دارا می باشد.

 در حال حاضر بیش از 170 ستاره در فراسوی خورشید دارای همدم سیاره ای می باشند.در اطراف برخی از این ستارگان علاوه بر سیاره، اجرام ستاره ای نیز وجود دارند؛این بدان معنا است که سیارات نیز می توانند در محیط و شرایطی آشفته بوجود آیند.در حالیکه سیارات منظومه شمسی در محیطی نسبتا آرام و به دور ستاره ای واحد شکل گرفته اند.

سیاره همدم در مقایسه با کوتوله قهوه ای در فاصله ای نزدیک به دور ستاره مادر HD 3651 در گردش بوده ، به طوری که  HD 3651B  هزار و پانصد بار از این فاصله دور تر است.

  منبع : ESO news Release

  نويسنده  : اسماعیل مروجی

این ماهواره که در طول موج فرو سرخ به بررسی آسمان می پردازد با ارزشی برابر سیصد میلیون دلار در سال 2009 میلادی به مدار زمین پرتاب خواهد شد.

سازمان فضایی ناسا به تازگی با آغاز پروژه ساخت ماهواره " کاوشگر نقشه بردار فرو سرخ میدان دید باز " یا همان ماهواره "  Wise" موافقت نموده است.این ماهواره تمامی آسمان را در طول موج فرو سرخ مورد بررسی قرار خواهد داد. متخصصین سازمان فضایی ناسا هم اکنون مشغول طراحی و ساخت تلسکوپی هستند که به جستجوی اجرام ستاره مانند در نزدیکی ما و همچنین کهکشان های درخشان دور دست خواهد پرداخت.

دکتر ادوارد رایت کارشناس اصلی پروژه از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در این باره می گوید:بررسی آسمان در طیف فرو سرخ همیشه ما را با پدیده هایی غیر منتظره مواجه می نماید.

مراحل اولیه ساخت این ماهواره بیش از 8 سال به طول انجامیده و پیش بینی می شود برای تکمیل آن به 300 میلیون دلار بودجه نیاز باشد.بر طبق برنامه ریزی ها ، ماهواره Wise در سال 2009 میلادی به فضا پرتاب خواهد شد و پس از قرار گیری در مدار ویژه خود به دور زمین، در طی هفت ماه ماموریت به جمع آوری داده های گوناگون خواهد پرداخت.

گستردگی این ماموریت به دان حد است که می توان تمامی اجرام کاتالوگ های مختلف را بررسی نمود.مانند کوتوله های قهوه ای و یا ستارگان کم سویی دیگری که از ستاره پروکسیما قنطروس هم به زمین نزدیک ترند.کوتوله های قهوه ای گوی های داغی هستند که برای سوزاندن هیدروژن جرم کافی ندارند.همچنین به علت فقدان گرمای کافی ،در مرکز آنها هم جوشی هسته ای هم صورت نمی گیرد. دمای سطحی یک کوتوله قهوه ای فقط چند هزار درجه است که آن هم با گذشت زمان کاهش می یابد و به دمای سیاره نزدیک می شود. در نهایت درخشندگی بسیار اندک، آشکار سازی آنها را  بسیار دشوار می کند.اما از آنجا که کوتوله های قهوه ای به خاطر گرمای شان در طیف فرو سرخ به تابش می پردازند ، تلسکوپ Wise قادر به مشاهده آنها خواهد بود.

دکتر پیتر آیزن هارد متخصص پروژه Wise از آزمایشگاه موتور های پیشران ناسا در این باره می افزاید:تعداد زیادی ستاره کوتوله قهوه ای(حتی بیشتر از ستارگان) در اطراف ما وجود دارد ، اما به دلیل کم سو بود نشان، تا کنون موفق به یافتن شمار کمی از آنها شده ایم .

 رایت و آیزن هارد به تازگی به همراه جمعی دیگر از محققان با استفاده از تلسکوپ فرو سرخ اسپیتزر سازمان فضایی ناسا موفق به شناسایی ستارگان کوتوله قهوه ای شدند. یافته های اخیر تلسکوپ اسپیتزر حاکی از آن است که تعدادی از سیارات فرا خورشیدی به دور ستارگان کوتوله قهوه ای در گردشند. Wiseبا ویژگی های منحصر به فرد خود ، دانش ما را نسبت به این اجرام افزایش خواهد داد.به طوری که می توانیم به در راستای کاوش برای سیارات فرا خورشیدی ،به جستجوی نزدیک ترین کوتوله های قهوه ای به زمین بپردازیم.

علاوه بر این Wise قابلیت جستجوی درخشان ترین کهکشان ها را نیز دارا می باشد.برخی از این کهکشان ها چنان دورند که 11.5 میلیارد سال نوری طول کشیده تا نور شان به زمین برسد.کهکشان های  دور و یا کهکشان هایی که در آغاز پیدایش کیهان شکل گرفته اند، بسیار درخشان تر از راه شیری هستند.اما به عقیده دانشمندان ذرات غباری که این کهکشان ها را فرا گرفته اند مانع از تابش نور فرابنفش و یا مرئی می شود.با این وجود کهکشان های مذکور به یاری وجود همان ذرات در طیف فرو رخ بسیار درخشانند،اما از آنجا که تعدادشان اندک است ، پروسه یافتن آنها نیز مشکل خواهد بود.در این بین بار دیگر تلسکوپ Wise برتری خود را نسبت به سایر ابزار های اپتیکی در جستجوی دقیق آسمان برای یافتن این گونه از کهکشان ها نشان خواهد داد.

دکتر آیزن هارد در پایان خاطر نشان کرد : جستجوی چنین کهکشان های وقتی نمی دانید کجا را باید بگردید،بسیار مشکل است.به همین منظور ما ناچاریم تمام آسمان را بررسی نماییم.

 ابزار های آشکار ساز این ماهواره پانصد برابر از نمونه نقشه بردار قبلی به نام "ماهواره ستاره شناسی فرو سرخ "(پروژه مشترک ناسا و اروپا) که در سال 1983 به مدار زمین پرتاب شد، حساس تر اند.

هم اکنون آزمایشگاه موتور های پیشران ناسا مدیریت پروژه ماهواره " کاوشگر نقشه بردار فرو سرخ میدان دید باز " را برعهده دارد و ابزار فرو سرخ و مدار گرد  این ماهواره نیز به ترتیب توسط آزمایشگاه دینامیک فضایی و موسسه هوا فضا و فناوری بال طراحی و ساخته خواهد شد.پس از تکمیل پروژه هدایت ماموریت بر عهده آزمایشگاه موتور های پیشران ناسا خواهد بود.از دیگر موسساتی که در اجرای این ماموریت نقش دارند می توان به مرکز پرواز های فضایی گادارد ناسا ،مر کز آنالیز و پردازش تصاویر فرو سرخ در موسسه فناوری کالیفرنیا ،  آزمایشگاه علوم فضایی برکلی و  مرکز آموزش علوم دانشگاه کالیفرنیا  اشاره کرد.

 برای دستیابی به اطلاعات بیشتر پیرامون ماهواره Wise به آدرس های زیر مراجعه نمایید

 http://wise.ssl.berkeley.edu/

 http://www.nasa.gov/home

  منبع : nasa/JPL news Release

  نويسنده  : اسماعیل مروجی

آخرین یافته های مدارگرد مارس اکسپرس مبنی بر وجود آب مایع بر روی مریخ در گذشته است.در تصویر مدارگرد سریع السیر مریخ رسوبات آب مایع که در گذشته بر روی سیاره سرخ جاری بوده اند به وضوح دیده می شود.

 تصویر مدارگرد سریع السیر مریخ : رسوبات آب مایع که در گذشته بر روی سیاره سرخ جاری بوده اند به وضوح دیده می شود.

افتخاری دیگر برای سیاره شناسان. دوباره فضاپیمای سریع السیر مریخ غوغا به پا کرد. این بار از سیاره سرخ منظومه شمسی ما خبرهای جالبی به گوش می رسد. پس از ماموریت وایکینگ در سال 1970 اینک سریع السیر مریخ نتایج کار خودش را برای ما بازگو می کند. چندی پیش مهندسان ناسا با استفاده مارس اکسپرس با آغاز بررسی هائی در مورد یافتن شواهدی مبنی بر وجود آب مایع بر روی مریخ به نتایج جالی رسیدند. این مدارگرد با استفاده از دوربین مخصوص خود که " مارسیس " نام دارد شروع به مشاهده لایه های زیرین مریخ کرد. دوربین مارسیس یکی از قوی ترین ابزاری است که در تاریخ مدارگرد ها تا به حال مخصوص به فضاپیمائی ساخته شده است. شاید مهمترین و کار آمد ترین ابزاری مارس اکسپرس همین دوربین باشد. این فضاپیما با استفاده از مارسیس امواجی بسیار قوی را به سطح مریخ ساتع می کند. این موج ها تا عمق چند صد متری زیر سطح مریخ پیش می روند و سپس به نحو جالبی بازتاب داده می شوند. در همین حین مارس اکسپرس امواج بازتابی را دریافت کرده و با این کار می تواند مناطق زیر سطح مریخ را تا عمق چند صد متری مشاهده نماید. مارس اکسپرس در ماموریت اخیر خود با استفاده از این قابلیت توانست تا ارتفاع یک کیلومتری زیر سطح مریخ را مورد بررسی قرار دهد. در پی انجام این آزمایش ها منطقه بسیار جالبی در زیر سطح کشف شد. این ناحیه شامل یک دهانه بزرگ بود که در آن مقداری زیادی آب شیرین منجمد پیدا شد. اما چون تمام این ناحیه در زیر خاک بود فرصت تحقیق بیشتر از مارس اکسپرس در مورد این دهانه و آبهای شیرین موجود در آن گرفته شد. و حالا ما می دانیم که علاوه بر وجود عناصر فرعی آب شیرین هم بر روی مریخ وجود دارد.                                                                                                                                                                                     

 آبهای شیرین منجمد در زیر سطح مریخ که توسط دوربین قدرتمند (مارسیس) مارس اکسپرس کشف شدند.

سریع السیر مریخ علاوه بر این یافته ها توانست با استفاده از سه ابزار نقشه برداری از سطح مریخ نمائی شگفت انگیز از منطقه ای را که چندین میلیون سال قبل در آن آب روان وجود داشته است به نمایش بکشد. حدود صد میلیون سال پیش هوای مریخ مرطوب و گرم بوده است. اما نه به اندازه ای که ما شاهد آن در زمین خودمان هستیم. در آن زمانهای طولانی آب روان بر سطح سیاره سرخ جاری بوده است. حتی گاهی اوقات به خاطر تجمع آب فراوان سیل به راه می افتاده ولی دوام زیادی نداشته اند و آبها به سرعت تبخیر می شده اند.  در حال حاضر مقدار زیادی یخ معمولی در قطب جنوب مریخ دیده شده است. اما چیزی که دانشمندان به دنبال آن هستند آب مایع است نه آب منجمد شده. آخرین شواهد حاکی از آن است که آبهای مایع تنها مدت کوتاهی بر روی مریخ وجود داشته اند و پس از گذراندن یک بازه زمانی کوتاه سریعا از بین رفته اند. اکتشافاتی را که مدارگرد مارس اکسپرس در این روزها برای ما به دست آورده است به همین جا ختم نمی شود. دوربین نقشه بردار این مدارگرد که بازه فعالیتش در امواج فرو سرخ است " امگا " نامیده می شود. امگا توانست رسوباتی از سولفات را در منطقه ای که کوه های آتش فشانی معدودی در آن وجود دارند بیابد. زمانی که آب مایع بر روی مریخ وجود داشته عناصری به صورت مخلوط در آن بوده اند که پس از تبخیر آبها رسوبات سولفاتی را که ما حالا شاهد آنها هستیم بر جای گذاشته اند. اما نکته جالب تر آنکه این رسوبات در اطراف مناطق آتش فشانی مریخ پیدا شده اند. به معنای بهتر اینکه سیاره شناسان می گویند که گرمای زیاد ناشی از کوه های آتش فشانی باعث ذوب شدن آب منجمد در چند میلیون سال پیش شده است. اکنون این کوه های آتش فشانی خاموش هستند. اما چیزی که مسلم است اگر این آتش فشان ها دوباره فعال شوند موجب ذوب یخهای منجمد در مناطق خود می شوند و ما دوباره شاهد آب مایع بر روی مریخ پس از صد میلیون سال هستیم. آیا این اتفاق خواهد افتاد ؟ با این یافته ها اکثر نظریه هائی که در مورد دوران وجود آب بر روی مریخ ارائه گردیده اند باید اصلاح شوند. از این به بعد تاریخ وجود آب بر روی مریخ را باید گونه ای دیگر نوشت.                                                                                                                                                                                                                                                                           

  منبع : universeToday.com

  نويسنده  : علی پزشکی

مشاهدات اخیر فضا پیمای کاسینی حاکی از آن است که تعدادی از اقمار سیاره زحل در حال شکل دهی حلقه ای جدید می باشند. این اقمار در طی سالیان متوالی هدف اصابت سنگ های آسمانی (ذرات بسیار کوچک) بوده اند،اما از آنجا که این ذرات گرانش لازم برای شکل گیری یکپارچه را نداشته اند در نهایت در اطراف سیاره شناور باقی مانده و حلقه ای جدید را بو جود آورده اند.

دانشمندان مدت ها به دنبال یافتن قمری گم شده در اطراف سیاره زحل بوده اند.در این بین تصاویر ارسالی اخیر فضا پیمای کاسینی آنها را بدان وا داشت تا در اطراف حلقه تازه کشف شده به جستجوی قمری دیگر بپردازند.

در یک فرصت استثنایی هنگامی که خورشید در پس سیاره زحل پنهان شد ، دانشمندان توانستند دو حلقه جدید زحل را کشف نموده و به علاوه از وجود دو حلقه دیگر اطمینان حاصل کنند.ذرات تشکیل دهنده این حلقه با یک یا چند قمر کوچک کما بیش در ارتباط اند و در مداری مشترک به دور سیاره در گردشند این در حالی است که در گذشته دانشمندان تصور می کردند ، قمر جدید در پشت حلقه سوم پنهان شده است.

دکتر جف کویزی متخصص ماموریت کاسینی از مرکز تحقیقاتی ایمز سازمان فضایی ناسا در ایالت کالیفرنیا در این باره می افزاید: درست مانند آن ضرب المثل قدیمی که می گوید هر جا دود هست حتما آتش هم وجود دارد،در سیاره زحل نیز  کشف هر حلقه جدید ، بیان گر وجود قمری در اطراف خود می باشد.

در اواسط ماه سپتامبر سال جاری هنگامی که  سیاره زحل میان خورشید و فضا پیمای کاسینی قرار گرفت ،تمامی حلقه های این سیاره قابل مشاهد گردید و علاوه بر آن در پدیده ای بی سابقه ذرات بسیار ریز (میکروسکوپی) تشکیل دهنده حلقه نیز پدیدار شدند.در این هنگام حلقه ای جدید و کم سو بین دو قمر ژانوس  و اپيمدئوس کشف گردید.یک هفته بعد حلقه بسیار باریک دوم نیز در اطراف مدار قمر کوچک پالین کشف شد.قمر پالین در سال 2004 میلادی توسط فضاپیمای کاسینی کشف شده بود.حلقه های سوم و چهارم نیز در شکاف کاسینی(شکافی بزرگ بین حلقه های اصلی سیاره زحل) قابل مشاهده هستند.لازم به ذکر است که هیچ یک از این حلقه در تصویر ارسالی فضاپیمای ویجر ناسا مشاهده نشده بودند. فضاپیمای کاسینی برای تهیه این تصاویر به مدت 12 ساعت تمام در سایه سیاره زحل قرار داشت.

 دکتر جو برنز متخصص تصویر برداری فضاپیمای کاسینی از دانشگاه کرنل ایالت نیو یورک در این باره می افزاید:ما با تمام وجود به جستجوی این اقمار کوچک و گریزان می پردازیم ، با یافتن آنها و آگاهی به نوع ارتباطشان با حلقه ها قادر خواهیم بود به نحوه شکل گیری اقمار و فراتر از آن نحوه شکل گیری سامانه سیاره زحل پی ببریم .

 زمانی که فضاپیمای کاسینی در طیف فروسرخ سیاره را مورد بررسی قرار دارد.یکی از حلقه ها در شکاف کاسینی به رنگی غیر عادی و درخشان نمایان شد.درست همانند حلقه های تازه کشف شده F و سایر حلقه های A در شکاف اکنه.

همانطور که پیش از این نیز اشاره شده،اقمار بسیار کوچک سیاره زحل به دلیل عدم وجود گرانش کافی قادر به نگهداری ذرات سست بر روی سطح خود نیستند.زمانی که این اقمار مورد اصابت شهاب ها قرار می گیرند،ذرات از روی سطح آنها پراکنده شده، و در قالب حلقه ای جدید در اطراف اقمار و به دور سیاره شروع به گردش می کنند.

 گاهی اوقات برخورد شدید بین اقمار کوچک نیز سبب از هم پاشیدگی آنها و تشکیل حلقه ای جدید می شود.برای نمونه در اطراف حلقه G  تا کنون هیچ قمری مشاهده نشده است و به نظر می رسد که این حلقه به طور مستقیم از ذرات باقی مانده از وا پاشی یک قمر بو جود آمده است.

 تصاویر هندسی غیر عادی کاسینی بار دیگر تغییر در ماهیت حلقه ها را آشکار نمود.طیف نگار نور مرئی و فرو سرخ فضا پیمای کاسینی رنگ های گوناگونی در حلقه های  E  و  G  و نزدیک ترین حلقه به سیاره زحل D به تصویر کشید.این تفاوت ها ناشی از تفاوت ترکیب ذرات سازنده حلقه ها در شکاف کاسینی می باشد.

دکتر مت هدمن متخصص دیگر فضا پیمای کاسینی از دانشگاه کرنل ایالت نیو یورک در این باره می گوید:این ذرات کوچک همانند ادویه غذا می مانند.حتی کوچکترین ذرات نیز می توانند ماهیت حلقه ها را تغییر دهند.گوناگی رنگ حلقه ها نیز گویای این حقیقت است که ذرات بر طبق اندازه دسته بندی شده اند.

 دکتر فیل نیکلسون از تیم طیف سنجی نور مرئی و فرو سرخ فضا پیمای کاسینی دانشگاه کرنل ایالت نیو یورک در پایان خاطر نشان کرد : ما منتظر پدیده ای غیر منتظره بودیم، اما تصاویری که اخیرا توسط کا سینی از حلقه های زحل ارسال شده کمی ما را سر در گم کرده است.به بیان دیگر حلقه ها با ظاهری متفاوت نسبت به قبل ظاهر شده اند،این موضوع گویای این حقیقت است که علاوه بر یخ ذرات دیگری نیز در ساختار حلقه ها وجود دارند، و شاید در کاوش های آتی بتوانیم به ماهیت آن ها پی ببریم.

حلقه های اصلی زحل رنگی طبیعی دارند، این درحالی است که حلقه های c  متمایل به قرمز و حلقه های D  و E  به کل آبی هستند.ما هنوز نمی دانیم این اختلاف ناشی از تفاوت اندازه ذرات سازنده می باشد و یا نوع ترکیب آن ها.

 فضا پیمای کاسینی پروژه مشترک سازمان فضایی ناسا، آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی ایتالیا می باشد .مدار گرد و دو دوربین همراه این فضا پیما توسط آزمایشگاه موتور های پیشران ناسا طراحی و ساخته شده و مسئولیت هدایت بخشی از برنامه های علمی آن نیز بر عهده همین موسسه می باشد.

 برای دست یابی به اطلاعات بیشتر پیرامون فضا پیمای کاسینی و همچنین آخرین تصاویر ارسالی آن در طول موج فرو سرخ و مرئی به آدرس های زیر مراجعه نمایید

 http://www.nasa.gov/cassini

 http://saturn.jpl.nasa.gov/

 http://ciclops.org/

  منبع : nasa/JPL/SSI news Release

  نويسنده  : اسماعیل مروجی

فضاپیمای ونوس اکسپرس نمای جدیدی از ابرهای هولناک زهره را برای زمینیان به نمایش کشید.

 تصویر گرفته شده توسط دوربین قدرتمند سریع السیر زهره : این تصویر از ترکیب سه نمای مجزا به دست آمده است.

این چند وقت در بین سیاره های منظومه شمسی مریخ اکثر خبرها را از آن خود کرده بود و کمتر خبری در مورد سیاره دوقلوی زمین یعنی زهره شنیده بودیم. فضاپیمای " سریع السیر زهره " کاوشگری است که اطلاعات مربوط به زهره را به ما می رساند. این فضاپیما چندی پیش هنگامی که سیاره زهره در تاریکی شب فرو می رفت شروع به تصویر برداری از جو غلیظ زهره کرد. این فضاپیما آن هنگام در بالاترین نقطه از سطح زهره( 65000 کیلومتر ) قرار داشت. سریع السیر زهره با استفاده از دوربین قدرتمند خود توانست تصاویری را در موج های فرو سرخ و فرابنفش تهیه کند. مثل همیشه این فضاپیما باعث شده که اطلاعات ما از زهره اندکی افزایش یابد. عکسها ابرهای غلیظ زهره را که در فاصله 15 تا 60 کیلومتر از سطح زهره قرار داشتند به ما نشان می دادند. بعضی از نقاط روشن و بقیه تاریک بودند. با بررسی های انجام شده معلوم شد که این اختلاف روشنائی ها در تصاویر مربوط به اختلاف دما در سطح زهره است. آن نواحی که دارای دمای بیشتری هستند دارای درخشندگی بیشتر و  مناطقی با دمای کم به طبع دارای دمای کم نیز هستند. ابرهای هولناکی که در تصویر مشاهده می کنید با سرعت 360 کیلومتر بر ساعت در حال حرکت هستند اما عمر چندان زیادی ندارند. با اندازه زیادشان( 2000 کیلومتر دارازا و 500 کیلومتر عرض ) توانسته اند تمام آسمان زهره را به تسخیر خود در آوردند ! اگر به دقت به تصویر بالا نگاه کنید متوجه آشفتگی هائی در کناره لبه ها می شوید. این قسمتها به دلیل حرکت بسیار سریع ابرهای زهره و همچنین بازه کم تصویر برداری از آنها( 30 دقیقه ) به طور آشکارا در تصاویر ثبت نشده اند. علاوه بر این یافته ها دانشمندان متوجه شدند که اتمسفر زهره از نوعی ماده مرموز که تا به حال هویت آن شناخته نشده بود تشکیل شده است. سریع السیر زهره در یک بازه یک هفته ای( 22 تا 29 جولای ) موفق به گرفتن این تصاویر شد و آنها را به زمین ارسال کرد.                                                                                                         

  منبع : universeToday.com

  نويسنده  : علی پزشکی

تلسکوپ تازه ساخت Pan-STARRS با آینه ای به قطر 1.8 متر در ایالت هاوایی آماده بهره برداری می باشد.بدین ترتیب دانشمندان قادر خواهند بود علاوه بر نقشه برداری سه بعدی از کیهان به جستجوی سیاراک هایی که احتمال برخورد آنها با زمین وجود دارد،بپردازند.

 به تازگی شمار زیادی از اخترشناسان از نقاط مختلف جهان با یکدیگر توافق نموده اند تا به طور مشترک با استفاده از تلسکوپ Pan-STARRS  که مجهز به بزرگترین دورربین دیجیتال نیز می باشد، به بررسی سیارک ها (از کوچکترین اعضای سامانه خورشیدی )، ستارگان، ابرنواختر ها و کهکشان ها بپردازند.بدین ترتیب با نتایج حاصل از این تحقیقات، بار دیگر انقلابی در داده های ما پیرامون فضای اطرافمان ایجاد خواهد شد.

 در این تحقیقیات دانشمندان هم زمان علاوه بر تصویر برداری از آسمان برای جستجوی سیارک هایی که زمین را تهدید می کنند، دقیق ترین نقشه سه بعدی از کیهان(کهکشان ها و ماده تاریک) را نیز تهیه می نمایند.بدین ترتیب اخترشناسان قادر خواهند بود با بررسی و اندازه گیری انرژی تاریک به چگونگی گسترش کهکشان ها  از گذشته تا کنون آگاهی یابند.

در طی سال های اخیر درک ما نسبت به کیهان دچار تحولات گوناگونی شده است.با فناوری های امروزی ما به کشفیات جدیدی دست یافته ایم،از بررسی سیاره ای فراخورشیدی در دور دست های کهکشان راه شیری گرفته تا بررسی پدیده ای اسرار آمیز به نام انرژی تاریک که سرعت انبساط کیهان را افزایش می دهد.علاوه بر موارد فوق تلسکوپ PS1 با ویژگی های منحصر به فرد خود در تصویر برداری، پنجره ای جدید در دانش ما نسبت به مفاهیم پایه ای کیهان باز خواهد نمود.

پرفسور کارل فرنک کیهان شناس و مدیر موسسه تحقیقاتی دورام در این باره می گوید: تلسکوپ PS1 ابتکاری بسیار ارزشمند در زمینه ستاره شناسی می باشد و ما به واسطه آن قادر خواهیم بود به مهمترین سوالاتی که بر سر راه دانش امروزی وجود دارد پاسخ دهیم ، از سیارک هایی که برای زمین یک تهدید به حساب می آیند گرفته تا منشا کهکشان ها و ماهیت ماده و انرژی تاریک. 

پرفسور آلن فیتسیمونز از دانشگاه کویین می افزاید:هم اکنون دانش ما پیرامون سیارک هایی با ابعادی کمتر از یک کیلوکتر ، بسیار اندک می باشد و این گونه به نظر می رسد که تعدا برخود آنها با زمین نسبت به سیارک های بزگتر بسیار بیشتر است.تلسکوپ PS1   به گونه ای طراحی شده است که به جستجوی این سیارک ها بپردازد و بدین ترتیب دانشمندان با برسی این سیارک ها  میزان خطر  برخورد آنها را تعیین می نمایند.

پرفسور کیهان شناس جان پکک از از دانشگاه ادین بورا در پایان خاطر نشان کرد که تلسکوپ PS1 برای  نفشه برداری از کیهان بسیار مناسب خواهد بود و در روشی بی سابقه و بسیار دقیق از جهات مختلف به بررسی ویژگی های ماده و انرژی تاریک خواهد پرداخت.همکاری در این پروژه برای هر اخترشناس،امتیازی ویژه محسوب می شود و همه ما بی صبرانه منتظریم تا ببینیم در آینده چه پیش خواهد آمد.

در طی سه سال و نیم آینده بیش از سی دانشمند و اخترشناس به همراه  سایر پژوهشگران برای تحلیل و بررسی نتایچ تحقیقات ، به این پروژه عظیم ملحق خواهند شد.

 ساخت این تلسکوپ نزدیک به چهل میلیون دلار هزینه در بر داشته است و پیش بینی می شود برای اجرای تحقیقات آتی به بیش از ده میلیون دلار بودجه نیاز باشد.

گروه های مختلفی که هم اکنون در پیشبرد این پروژه با یکدیگر همکاری می نمایند عبارتند از: دانشگاه دورام  انگلستان، دانشگاه کویین بلفست در ایرلند،دانشگاه ادین بورا در اسکاتلند ، موسسه اخترشناسی و فیزیک برون زمین ماکس پلانک در آلمان،دانشگاه هاروراد،جان هاپکینز و رصدخانه کامبریز در ایالات متحده.

  منبع : RAS news Release

  نويسنده  : اسماعیل مروجی

 با به تصویب رسیدن طرح ساختن بزرگترین تلسکوپ رادیوئی جهان میان 17 کشور عضو اختلافاتی میان آنها پیش آمد.

این طرح قرار است با شرکت 17 کشور جهان در سال 2018 به پایان برسد. این ابر تلسکوپ رادیوئی با قطر 3000 کیلومتر شامل 1000 آنتن رادیوئی است. برگترین آرایه رادیوئی ساخته شده تا به حال است و قدرت و سیگنالهائی که می تواند از کیهان دریافت کند 50 برابر بیشتر از تلسکوپ های امروزی است. بررسی پالسارها و سیاهچاله های موجود در مرکز کهکشان ها از جمله اهدافی است که برای این تلسکوپ عظیم تعیین شده است. این آرایه چند هزار متری می تواند به بررسی اولین ستارگان و کهکشان های عالم پس از انفجار بزرگ بپردازد و راز و رمز های زیادی از آنها را برای ما بازگو کند. آنتن هائی که در این آرایه به کار می روند با فاصله و به دور مرکز دایره مانندی به قطر 5 کیلومتر قرار می گیرند. با به تصویب رسیدن این طرح میان 17 کشوری که قرار است با همکاری یکدیگر این تلسکوپ را بسازند اختلافاتی به وجود آمد. مشکل بر سر مکان ساختن آرایه بود. برای رفع این اختلافات 7 دانشمند با تجربه از 5 کشور جهان برگزیده شدند تا به امر مکان یابی تلسکوپ بپردازند. آنان 4 مکان را برای ساخت انتخاب کردند و با توافق کشورهای عضو " آفریقای جنوبی " و " استرالیا " کاندیدای محل ساخت تلسکوپ شدند. هر دوی این کشورها شرایط کافی را برای میزبانی این آرایه بزرگ دارند. اما هنوز معلوم نیست که کدامیک دست آخر پذیرای تلسکوپ خواهند بود.                                                                                                                                                                            

  منبع : universeToday.com

  نويسنده  : علی پزشکی